Tag Archives: samboict

Leren samenwerken tussen organisaties – Keynote van Edwin Kaats

Edwin Kaats van Twynstra Gudde geeft de openingskeynote van de 26ste saMBO-ICT conferentie, met als ondertitel ‘Condities voor kansrijke samenwerking’.

Hij opent met de definitie van samenwerking: gezamenlijk werken aan een gemeenschappelijk doel, waarbij je je eigen autonomie behoudt. Het is dus niet fuseren of overnemen. Samenwerking heeft volgens Edwin de volgende kenmerken:

  • Onduidelijk machtscentrum
  • Interdependentie
  • Nieuwe werkelijkheid: samenwerking bouw je vaak van de grond op.
  • Heterogeniteit: je hebt iets aan elkaar toe te voegen, terwijl je jezelf tegelijkertijd herkent in de ander.
  • Context: iedere partij heeft zijn eigen achterban. Dus in de alliantie kan een oplossing best werken, maar per stuk in de eigen organisatie toch mislukken.

Hij introduceert een model, de zogenaamde ‘Samenwerking Schijf van vijf’. Centraal hierin staat ambitie. Alle 5 op een rij.

[table id=8 /]

Handig als referentie bij het ontwerpen van toekomstige samenwerking!

saMBO-ICT regiobijeenkomst over #TripleA @ncyclopedie

Ik zat vorige week donderdag bij de presentatie over de nieuwe encylopedie. Ik had al kennisgemaakt. Nu nog nader.

De voordelen van een online variant nog een keer:

  • Deelbaar op onderdelen.
  • Makkelijker te onderhouden en actualiseren. Hier was aanleiding toe: de haalbaarheid van flexibel onderwijs en de realiteit van logistieke uitdagingen leidde tot een iets andere onderwijsvisie.
  • Minder kostbaar dan 500 encyclopedieën drukken. De mogelijkheid tot downloaden en printen blijft.
  • Samenhang door de encyclopedie heen is meer zichtbaar.

Er werden twee handige manieren om de encyclopedie te bekijken gedemonstreerd:

  • Door naar “Wat hebben we te bieden?” te gaan: Je start dan vanuit de hoofdgroepen, waarna je steeds dieper via tabbladen afdaalt van kernsysteem en proces naar Use Case. Afhankelijk van waar je nieuwsgierig naar bent.
  • Door naar “Waar ben je naar op zoek?” te gaan: Je start dan met een procesplaat. Voor de kenners: de oude bollenplaat dus. Er op klikken geeft meer info en een link naar de onderliggende Use Cases. Ook als procesplaat.

Ook handig t.o.v. de oude encyclopedie is het onderdeel “Instrumenten”. Met demo’s, filmpjes, modellen, presentaties en toetsen.

Dit zijn gebruikersvriendelijke varianten naast het rechtstreeks bekijken van de Wiki.

De nieuwe TripleA Encyclopedie: freaky met wiki

Ik zat er al een tijdje op te vlassen: er zou een nieuwe versie komen van de TripleA encyclopedie en vandaag is deze live te bewonderen! Via de nieuwsbrief wordt je ook echt aangemoedigd de oude versie weg te gooien. Niet zozeer omdat van alles de houdbaarheidsdatum verstreken is, maar de online versie is krachtiger. Volgens de site zelf:

De basis van deze website is een wiki. Een van de meest bekende wiki’s is Wikipedia. In de wiki vind je alle inhoudelijke informatie van Triple A. Er is nog iets speciaals aan deze wiki. Het is een semantische wiki. Dat betekent dat er in al het materiaal dat er in is geplaatst relaties en verbanden zijn aangelegd op basis van hoe het materiaal van Triple A is opgebouwd. Dit heeft als voordeel dat de wiki in staat is om relevante suggesties te doen op basis van de keuzes die je maakt.

De voordelen voor mij:

  • De oude versie bestond uit pdf-jes per kernsysteem. Zoeken binnen PDF gaat opzich wel, maar biedt geen overzicht van zoekresultaten. Zomaar een voorbeeld: alle processen en use-cases met daarin de rol Examinator kan je nu in 1x opzoeken.
  • In de samenwerking met anderen komt het regelmatig voor dat ik moest verwijzen naar 1 of 2 use cases. Dat betekent dan steeds PDF mailen en naar bepaalde bladzijden verwijzen. Nu kan ik linken naar elke Use Case per stuk of deze tweeten, liken, sharen en plussen 😉 .
  • De hoofdpagina toont het verband en laat je navigeren tussen kernsystemen, processen, use-cases, actoren, werkopdrachten en functies.
  • Eenmaal aangekomen bij een specifieke use-case of proces, wordt aan de zijkant getoond met welke processen, kernsystemen, instrumenten er een relatie is.
  • Termen zijn gelinkt naar hun betekenis in de begrippenlijst. Kost niet eens een klik. Hooveren met muis brengt die al in beeld.

Kortom, word ik blij van!

Voor iedereen die toch gek is op papieren printjes: de boeken zijn ook nog aanwezig en de downloaden als ePub of PDF. Daarnaast kan elke pagina vanuit de printvriendelijke versie afgedrukt worden.

Tegelijk met deze lancering is er ook een twitter account gemaakt, speciaal voor de @ncyclopedie! En als je wikifreaky bent: een feed van meest recente wijzigingen.

Nu Samen Doen: De Onderwijscatalogus

Er wordt veel ondernomen om de TripleA architectuur nog meer te laten ‘landen’ op de werkvloer van MBO-instellingen. Samengevat als ‘borging TripleA‘. Één van de initiatieven van saMBO~ICT is de site “Nu Samen Doen“:

“Nu is het moment om het Triple A materiaal op te pakken. Want samen hebben we al veel werk verricht om de ondersteunende ICT-processen in het MBO-onderwijs nog beter te maken. Aan jou om te kijken hoe je het kan toepassen binnen jouw school. Wij zien veel mogelijkheden… zie jij ze ook? De komende tijd kijken we naar drie verschillende onderdelen van Triple A, telkens in een periode van vier weken.”

Het eerste onderdeel is de vernieuwde onderwijscatalogus. Eerder was al aangekondigd dat er een zogenaamde clickable demo zou komen. Dat is een niet functionerende applicatie die wel het idee toont en illustreert wat er achter schuilt.  Ik kon helaas op de presentatie ervan op CVI conferentie van vorige week er niet bij zijn, maar de demo is nu online hier.

Een toelichting aan de hand van deze demo is op Youtube te vinden:

[yframe url=’http://www.youtube.com/watch?v=Ygi9IevVk2U’]

Wat kan het praktische nut zijn van zo’n demo? Als je op zoek bent naar een systeem dat de functionaliteit van de onderwijscatalogus biedt dan helpt het:

  • Intern: het eens te worden over wat je nodig hebt. Bij de onderwijscatalogus zijn meerdere soorten medewerkers betrokken: opleidingontwerpers, curriculumschrijvers, trajectbegeleiders etc. De demo laat bepaalde mogelijkheden zien en het gezamenlijk bekijken ervan helpt heel erg een gelijk beeld te ontwikkelen.
  • Extern: om te omschrijven en te articuleren wat je nodig hebt. Functionaliteit die je in de demo terugziet zou je op kunnen nemen in een Programma van Eisen.

Ik ben benieuwd naar het tweede thema! Getipt via MBO Raad Nieuws.

TripleA maturityscan

saMBO~ICT onderneemt op dit moment een aantal acties in het kader van de borging TripleA, want een architectuur hebben, gebruiken en onderhouden zijn allemaal verschillende dingen lijkt me. Eén van de acties is het ontwikkelen van een “Maturityscan”. Dit wordt gedaan door M&I Partners in samenwerking met MBO-instellingen. Vorige maand was ik hiervoor bij een pilotsessie.

Korte omschrijving: de Maturityscan Triple A is een instrument waarmee de volwassenheid van onderwijsprocessen in een MBO-instelling in kaart kan worden gebracht.  Door ongeveer 150 vragen in te vullen, krijg je een score op 4 niveaus in 16 categorieën. Het doel is inzicht verwerven in de volwassenheid van je processen.

Omdat een volwassenheid-scan ook kan tonen hoe ONvolwassen (auw!) je op onderdelen bent, kan zo’n instrument veroordelend overkomen. Dus:

De makers hebben slechts de intentie om een onderwijsinstelling inzicht te geven in de huidige stand van zaken en waar mogelijk suggesties te doen voor het verbeteren van onderwijsprocessen. 

Met dit instrument wordt in kaart gebracht in hoeverre onderwijsprocessen samenhangend zijn ingericht in relatie tot de informatievoorzieningen in het algemeen en de onderwijscatalogus in het bijzonder. Daarbij wordt naar resultaat gekeken door de ogen van een student: hoe ervaart die het onderwijs en de onderwijsorganisatie?

Wat ik vooral handig vind als de scan zijn uitkomst toont, naast natuurlijk een grafiek, is een eigen versie van het verhaal van Thijs.

In dit boekje wordt vanuit het perspectief van Triple A een scenario voor de loopbaan van Thijs geschetst. Alles wat Thijs meemaakt in dit boekje kan worden ondersteund door de ontwerpen van Triple A. Dit is echter niet het enige denkbare scenario. De functionele ontwerpen van Triple A bieden ook de mogelijkheid voor het ondersteunen van andere keuzes, bijvoorbeeld in de mate van flexibiliteit.

De scan maakt nu een combinatie. Uit de vragen van de scan blijkt namelijk welke keuzes voor flexibilisering gemaakt zijn. Aan de hand van deze keuzes worden in detail díe onderdelen uit het boekje van Thijs gehaald die van toepassing zijn op je eigen instelling. Dit levert dan achter elkaar je eigen scenario op. Dus hoe Thijs het hele onderwijsproces doorloopt in jouw specifieke geval, maar dan in ‘gewone-mensen-taal’ verwoord.

De scan is of komt beschikbaar onder CC BY-NC-SA licentie. Het wachten is nog even op de definitieve versie.

Onderwijscatalogus – Iets of niets? #samboict

Bert van Daalen en Eric Jongepier presenteren een try-out of demo van een ‘werkende’ onderwijscatalogus omgeving.

Eric schets de vaagheid van de onderwijscatalogus: het is niet echt zichtbaar, het doet wel veel op de achtergrond, het heeft geen knoppen. Dus hoe leg je het uit? Ontwikkelaars kunnen er nog niet mee aan de slag. Ze hebben daarom een demo gemaakt, zodat je een beter beeld krijgt dan alleen conceptueel. “Ons beeld van hoe een onderwijscatalogus er uit KAN zien.”

De implementatie van de Onderwijscatalogus is op veel instellingen beperkt. Zo zijn koppelingen met logistieke systemen vaak een brug te ver. Eric adviseert ‘modulariteit’.

Bert toont de clickable-demo schermen die het volgende kunnen:

Voor een aanbod-ontwikkelaar:

  • Opleidingen opbouwen uit onderdelen door blokjes te slepen of in te vullen.
  • Metadata van onderdelen aanvullen door een blokje te openen.
  • Wizards die je door het proces van arrangeren helpen.
  • Ballenbak-visualisaties geven van een arrangement.
  • Producten uit de catalogus verrijken met informatie over de logistiek ervan.

Voor een intaker:

  • Voor een deelnemer een ballenbak samen stellen op basis van een standaard-arrangement.
  • Blokjes slepen aan de hand van keuzes van een deelnemer.

Voor de begeleider:

  • De voortgang op onderdelen op vragen. Dit is gevisualiseerd door de ballen in de bak te kleuren.
  • Opnieuw klaarzetten van niet-behaalde onderdelen, door ze te slepen naar de bak die nog gedaan moet worden.

Bert benadrukt, in mijn ogen terecht, het belang van goede visualisaties in de user-interface. Of de metafoor van een ballenbak voor een begeleider een handige is weet ik niet. Tot nu toe kom ik meer signaal-dashboard achtige interfaces tegen. Waar ik blij mee ben is de impuls die het kan geven, aan zowel instellingen als leveranciers.

Het voornemen is nu om het functioneel ontwerp uit de encyclopedie te actualiseren. De demo komt ook beschikbaar.

Project Flexruimte – van model naar implementatie #samboict

Jan Pleizier, Jef van den Hurk en David Dekker praten ons bij over de implementatie van OLS van EduArte.

Jan opent met de conclusies:

  • Flexibiliseren is eigenlijk slim organiseren.
  • Begin eenvoudig, schaal daarna op. Het lijkt me dan wel een uitdaging om de nadelen van inktvlekwerking te voorkomen (wat voor ene team werkt, werkt voor volgende ineens niet).
  • Regel onderliggende processen goed.

De ambities van het Hoornbeeck college blijken uit de eisen:

  • Ze zijn gèèn onderwijssupermarkt, dus zo richten ze het nog niet in.
  • Maatwerk lessen moeten passen binnen een ‘normaal’ rooster.
  • Geen grote investeringen.
  • Schaalbaar/faseerbaar. Concreet betekent dit dat ze begonnen met Taal/Rekenen.

Jef vervolgt met de 80/20 regel. Als 80% van de onderdelen van een opleiding voor iedereen gelijk zijn, dan hoef je maatwerk alleen maar te regelen voor de 20% van de overige onderdelen. Eenmaal aan de slag bleek dat OLS van EduArte dit en de rest van een aantal logistieke processen kon ondersteunen.

David vertelt: de OLS module ‘dwingt’ je er toe processen af te stemmen. Onder andere door allerlei voortgangsmetrieken te rapporteren:

  • Hebben alle studenten hun keus kenbaar gemaakt?
  • Hebben alle studiebegeleiders die keuzes geaccordeerd?
  • Welke onderdelen gaan daadwerkelijk starten?

Voor mij was dit de eerste keer dat ik ervaringen over OLS hoor. Handig om dat we zelf nog moeten starten met onderwijslogistiek. Al dan niet met deze module van EduArte. Spannend lijkt me dan: flexibiliseren met niet teveel variabelen, terwijl je systeem dat later wel moet kunnen als je er aan toe bent…

Wat ik daarom goed vind is dat ze durven beginnen met ervaring op doen, zonder te wachten op de volmaaktheid van andere systemen (roosters, middelen etc.).

Inzet van docenten: planning, overzicht en kwaliteit #samboict

Peter Hollants van AbOvo en Trijntje Kraak geven een presentatie over een inzetplanning-tool.

De aanleiding om hier aandacht aan te geven waren reacties op de kwaliteit van roosters. Daarbij kwam naar voren dat kritisch kijken naar een rooster leuk is, maar het hele proces ervòòr is veel belangrijker, aldus ook de zuchtende roostermakers. Dus ga a.u.b. aan de slag met strategische/tactische personeelsplanning! En alle informatie die daar uit moet komen. Liefst niet in 100 excel bestanden. Dus ging men op zoek naar tooling.

Ze schetst de fases van het project: Analyse, Modelleren, Ontwikkelen, Testen en Implementeren. Tijdens het ontwikkelen lag daarbij de nadruk op SAMEN alles iteratief doen. Hierdoor kon angst bij eindgebruikers (opleidingsmanager) ondervangen worden. Men was bang dat het gebruiken van één systeem ook zou afdwingen dat er op één manier gepland zou worden. Door ze mee te nemen ervaren ze dat het systeem flexibel allerlei manieren van plannen ondersteunt.

Ook leerzaam: wat waren de succesfactoren? Tips van Trijntje:

  • Laat leden van het projectteam uit onderwijs komen.
  • Stel samen met eindgebruikers functionele eisen op. Ontwikkel en test samen.
  • Werk in de volle breedte van de organisatie: alle domeinen waren vertegenwoordigt. Om “Not invented here” syndroom te voorkomen, denk ik.
  • Implementeer pas na positieve evaluatie door eindgebruikers.

Peter vervolgt met de puzzelstukjes bij plannen: Curriculum/Docenten/Wensen/Taken/Groepen/Budget. Vervolgens toont hij de informatie die er IN moet (basisgegevens van ruimtes, personeel, etc.) en wat er UIT komt (overzichten voor o.a. roosteraars).

Ik vermoed dat de functionaliteit van de “Inzetplanningstool” op de use case (Triple A) “Tactische planning” zit en voor “Beheren middelen” (mensen ahum). Wat ik herkenbaar vond is het gebruik van excel door managers om de inzet van hun personeel te plannen. En dus per manager een eigen manier van werken met de inzet-informatie. De functionaliteit van deze inzetplanningstool zit dus precies tussen beheren van middelen en daadwerkelijke roosteren in.

Keynote: Doelmatigheid #samboict

Rob Vink van het IVA geeft de keynote “Doelmatigheid” met als ondertitel “Optimaliseren op het kruispunt van belangen”. Hij start met een rondje langs de belangenvelden: deelnemer, arbeidsmarkt, overheid en maatschappij. Het levert allerlei spagaten op die doelmatigheid compliceren. Voorbeelden van spagaten:

  • Toegankelijk beroepsonderwijs versus eisen stellen aan startende deelnemers.
  • Doelmatig zijn op de schaal van je eigen instelling versus ondoelmatig zijn in de hele regio (macrodoelmatigheid).
  • Goedkoper impliceert vaak massa, wat weer brede opleiding betekent, versus de behoeften aan specialisten op de arbeidsmarkt.

Ik had nog nooit gehoord van DEPES, een indeling waarbij je trends op 5 terreinen bekijkt: Demografisch, Economisch, Politiek, Ecologisch en Sociaal. Vervolgens teken je deze in op 4 kwadranten: door steeds 2 assen te analyseren (grote/kleine impact en grote/kleine onzekerheid).

Rob vermeld 3 trendsoorten:

  • Versnelling: toepassingen van technologie nemen toe, de waarde van nieuwe informatie neemt steeds sneller af.
  • Versnippering: maatwerk, individualisering en toenemende differentiatie.
  • Verdichting: systeem- en netwerkintegratie.

De complicerende factor voor onderwijs: Meer en beter onderwijs organiseren met minder publieke middelen.

Rob geeft tips voor informatiemanagers en ICT:

  • Breng de buitenwereld naar binnen.
  • Ent je informatie op een logistiek onderwijsmodel.
  • Zoek naar manieren waarop ICT de 3 V’s ondersteunt!

Èn vul aan met: Verbinding, Vertraging en Verwondering!