Category Archives: Netwerk

De Citadel: Verantwoordelijkheid voor je applicatielandschap regelen

Vandaag ben ik bij het Netwerk IM en het thema is de “De Citadel”. Een aanleiding om naar dit model te kijken was de term “verantwoordelijke”. Het blijkt een praktisch middel om antwoorden te krijgen op de vraag wie er verantwoordelijk is voor het applicatielandschap van een onderwijsinstelling. Leo Bakker, Wilmar de Lange en Willem Karssenberg nemen ons mee. Bij Surf is meer te vinden over het Burcht-model.

Het bestaat uit 3 lagen:

  • De versterkte burcht: hierin zitten de kernsystemen voor HR, Financiën en de studenten-informatiesystemen. Hier regeren meervoudige authenticatie en geautoriseerde rollen etc. De beheersprocessen zijn formeel en er wordt steeds meer gewerkt onder architectuur. Meer te vinden in de Ict-Monitor van 2017.
  • De ommuurde stad: hierin zitten de ELO, samenwerkingsomgevingen en digitaal lesmateriaal. De diversiteit en vrijheid is hier groter.
  • De open buitenwereld: hierin zitten alle systemen die iedereen zelf kiest en gebruikt, de bekende shadow-IT. Hier regeren allerlei tooltjes en veelal social media. Sommige zijn te vergelijken met ‘struikrovers’, anderen zien hier juist de kansen. 😉
    Waarschijnlijk zouden we er van staan te kijken als we onder onze docenten nagaan hoeveel eigen IT ze hebben. Dan is de vraag: Moet je dat verbieden? Gedogen, ondersteunen, stimuleren, tolereren, reguleren?

Helder is dat de verantwoordelijkheid van een school steeds verder afneemt naar buiten. Tegelijkertijd blijft een werkgever verantwoordelijk voor wat docenten zelf doen in hun onderwijs. Vandaar dat we er wel over moeten nadenken als informatiemanagers.

Aan de hand van het model gingen we in groepjes casussen langs. Ze illustreren in ieder geval de complexiteit en de hoge verwachtingen van eindgebruikers, vooral als samenwerking de grenzen van je organisatie overstijgt. Onze casus:

Onderwijs in de praktijk: in dit voorbeeld vindt 100% van het onderwijs in een zorginstelling plaats. De docenten lopen dus op een externe locatie rond samen met praktijkopleiders van die zorginstelling. Beiden nemen deel aan het proces van begeleiden, het registreren van aanwezigheid en leerresultaten. De aangewezen systemen hiervoor zitten in de burcht (SIS).
Informeel wordt er echter veel informatie uitgewisseld op papier en mail.
Theoretische oplossing: Personen uit andere organisaties trek je de burcht in door op basis van een formele relatie ze netjes een account te geven en bijbehorende autorisatie.
Praktisch: Niet alle SIS-en van nu ondersteunen heel makkelijk het beheer hierop. Het betreft grote aantallen externe partijen en personen (leerbedrijven en praktijkopleiders). Dus zowel de in- als uitstroom hiervan lijkt me een grote administratieve last. Op langere termijn zou ik zelf meer zien overigens in bedrijfsaccounts via eHerkenning.

Netwerk Informatiemanagers MBO: Examinering

Ik ben vandaag bij de netwerkbijeenkomst Informatiemanagers en het thema van vandaag is Examinering. Eerder bezocht ik de twee dagen over Digitaal Toetsen dus ik was benieuwd hoe we dit thema verder kunnen uitwerken.

Jan Bartling opent met het onderdeel Procesarchitectuur Examinering en het Referentiekader voor PvE voor Examineringsprocessen (2014). Zijn conclusie: sinds 2013 is er niet heel veel verandert sinds het rapport dat Berenschot maakte.

Hij vervolgt met Facet, nu voor de afname Taal en Rekenen. De vraag is echter of het niet breder ingezet kan worden voor meer vakken. Hiervoor is samengewerkt met de examenleveranciers van ExSamen. Echter, zit je dan de markt een beetje te verstoren of kan dat überhaupt wel want Facet is van de overheid? Blinklane heeft dit onderzocht en beadviseerd. Het rapport is hier te vinden. Het advies samengevat:

  1. Maak geen wijzigingen aan de ontwikkelagenda van Facet tot 2018.
  2. Ontwikkel een breed gedragen visie op digitaal toetsen.
  3. Start met het ontwikkelen van een backlog voor het mbo.

Rianne Slöetjes (Procesregisseur Digitaal Toetsen) vervolgd met de ervaringen van de VU met Digitaal Tentamineren. De uitdaging zat in het uniformeren van de processen voor Digitaal Toetsen, de software en PC-Zalen en de ondersteuning erop. Hun motivatie om te digitaliseren:

  • Efficiëntie: samen toetsvragen maken, reviewen en het voor bereiden vanuit een itembank. Ook organisatorisch moesten zaken vlotter.
  • De mogelijkheid voor multimedia in examens.
  • Ze hopen meer data te kunnen genereren over het leerproces (learning analytics).

Tipje van de volwassenheid-sluier: behalve hun procesarchitectuur beschreven en gemodelleerd is deze aangevuld met de andere lagen á la Archimate (functionaliteiten/applicatie/infrastructuur) met BizzDesign. Kan natuurlijk ook met Mavim. 😉

Enkele cijfers om er gevoel bij te krijgen: de zaal voor afname heeft nu 385 werkplekken die ze gaan uitbreiden naar 600, daarvoor hebben ze 2,7 FTE ondersteuners.

Ze tipt ook de nieuwe versie van het Werkboek Veilig Toetsen!

Rien Bakker van ExSamen vervolgt met een uitleg wat het collectief doet:
“ExSamen is de vereniging van samenwerkende examenleveranciers. Als samenwerkende examenleveranciers inspireren en informeren we elkaar en delen we kennis en zorgen we voor onderlinge afstemming. We werken gezamenlijk aan kwaliteit om onze gezamenlijke passie uit te dragen: het werken aan goede examens voor iedere mbo-opleiding.”

Op zich een goed initiatief lijkt me, omdat de diversiteit qua systemen en eisen vanuit leveranciers ook verwarrend is voor opleidingen. Andersom, hand in eigen boezem, alle onderwijsinstellingen stellen ook weer eisen die super divers zijn. Daar kunnen leveranciers onmogelijk allemaal aan voldoen. Dus standaardisering in randvoorwaarden, instrumentkeuze, ontsluiting en koppelingen naar studentadministraties zou fijn zijn. Maar krijg op dit terrein examenleveranciers en tientallen onderwijsinstellingen maar eens op één lijn ….

Wat ik nou gek vind is dat het theoretische grondwerk al lang verzet is: standaarden voor examencontent, metadata voor repositories en de uitwisseling van de examenresultaten, het is er allemaal. Het is dan onhandig als een leverancier hier geen gebruik van maakt en behalve de toets(banken) ook maar tegelijk het systeem voor afname aanlevert. Als elke branche van beroepen dat gaat doen dan hebben we als instelling een koppelhel (tien keer identiteiten en resultatenstroom koppelen). Ik zie dus het liefst toetsinhoud gescheiden van het systeem dat de toets afneemt.
Waarschijnlijk ‘zit’ een toetsleverancier het liefst op zijn toetsen omdat je anders niet weet of ze elders een eigen leven gaan leiden? Dikke muur om je eigen toetsen staat een beetje haaks op standaarden voor uitwisseling ervan? Zou het anders mogelijk zijn om net als bij de educatieve contentketen de inhoud wel bij de ‘uitgever’ van de toets te laten en tegelijkertijd toegang te regelen?

Michiel van Geloven vervolgt met de nieuwe versie van het werkboek Veilig Toetsen. Op de vraag: “Wie gaat er over toetsveiligheid?” komen verschillende reacties. Michiel stelt dat CVB te flauw is, want die zijn voor alles verantwoordelijk. Ook de centrale examencommissie gaat er niet over want die moet toezicht kunnen houden. EN toezicht houden EN veiligheid organiseren is een verstrengeling van belangen. Daarnaast is het complex vanwege alle betrokkenen: onderwijsmanagers, examencommissies, surveillanten, toetsbureaus, security officers, etc. Zijn pleidooi: stel een ketenregisseur aan en geef deze mandaat. Meer in het werkboek natuurlijk, waarvoor dank!

Rik Maes op het Netwerk Informatiemanagers MBO

In 2009 kwam ik voor het eerst in aanraking met het negenvlaksmodel van Rik Maes. We probeerden dat te snel toe te passen of we liepen een beetje op de troepen vooruit, kan ook. Later in 2013 zijn we er opnieuw mee gestart en pasten we het model toe, in combinatie met de rollen van Toon Abcouwer. Ik was dus erg benieuwd naar Rik zijn verhaal en laatste inzichten en dank aan Kennisnet voor het organiseren.

Hij opent een tikkie filosofisch: met ‘informatie’ is het net als met ‘energie’ … moeilijk te definiëren maar erg nuttig. Belangrijk er om heen is daarom ‘conversatie’, en dan niet alleen presenteren en discussiëren maar dialogeren. Dat is ‘elkaar laten weten wat je niet weet’.

Maar dan even eerst de basics. Rik ziet de verschuiving van ‘informatie-tegen-IT-geplakt’ via ‘informatie-tegen-Business-geplakt’ naar ‘samensmelting’. Hij geeft een aantal grondregels:

  1. Informatiegebruik > Informatieproductie … oftwel het technologieaspect is minder belangrijk dan de toepassing.
  2. Informatie = Dienst … oftwel de ICT-afdeling heeft klanten die je een dienst kunt bewijzen, geen eindgebruikers.
  3. De kunst van het landen: hoe zorg je dat de organisatie het gebruikt?
  4. Van ‘demand/supply’ naar ‘mixed teams’. Van wij/zij gevoel naar teams die er samen voor staan.
  5. Words create Worlds: de manier waarop we de dialoog voeren is erg van belang. Start niet met complexe schema’s. Hou je eigen taal, vaktaal en de organisatie-taal in balans met een evenwicht tussen ‘tellen’ en ‘vertellen’. Tip voor de business: Als je het niet begrijpt, zeg je Nee.

Hoe ga je dan om met turbulente tijden? Hij is daarom kritisch bij de term ‘innovatie’ en de vele vormen waarin het komt. Praat niet alleen over social-media, robotics, 3D printing, Virtual Reality maar juist over duurzaamheid, traditie, veiligheid, vertrouwen, inspiratie etc.

De vraagstukken waar we steeds meer mee bezig zijn, zijn niet die van de ‘ingenieur’ maar de zogenaamde ‘wicked’ problemen, die alleen op te lossen zijn met meerdere disciplines. Deed me erg denken aan Tom Graves zijn categoriën van problemen en betekenis leggen in fenomenen.

Rik heeft een no-nonsense houding ten opzichte van beleidsplannen en ‘concern-rituelen’ die hij combineert met een bescheiden houding. Hij sloot af zoals hij begon, een tikkie filosofisch met een gedicht van Robert GravesIn Broken Images“.

Het Netwerk Informatiemanagers MBO

Op de netwerkbijeenkomst Informatiemanagement MBO deelden vandaag 3 collega’s hun ervaringen en hindernissen.

Frank van Dijk van de Onderwijsgroep Tilburg

De informatiemanagers zitten samen met de Coördinator Functioneel Beheer en de Coördinator Informatiebeveiliging in een stafdienst “SSC Onderwijs”. Deze staat met andere diensten naast die van ICT Services. Sinds kort vallen de Functioneel Beheerders ook hieronder.

De taken van de informatiemanager behelzen onder andere afstemming met de portefeuillehouder IM (CVB lid), architecten en functioneel beheerders, adviseren op het gebied van projecten(portfolio) en het aanjagen van technologische vernieuwing.
De praktijk van het negenvlaksmodel is als volgt te visualiseren:
Negenvlaksmodel
Frank noemt een aantal hindernissen om Informatiemanagement echt tot z’n recht te laten komen.

  • De zichtbaarheid en rol van IM
  • De veranderbaarheid van de organisatie
  • Beleid vooral op papier
  • Scope, diversiteit en focus

Martijn Bos van het Koning Willem I College

Bij KW1C hebben ze een aparte dienst Informatiemanagement, met 5 IM-ers en 7 functioneel beheerders en een aantal projectleiders. Hij deelt een aantal hindernissen met ons:

  • De gang naar cloud is in de praktijk meer dan zomaar ‘verplaatsen’ van data, voor integratie en toegang van data ziet hij veel uitdagingen.
  • De willekeur aan vragen (informatiebehoefte en applicaties) uit de organisatie.

Jaap de Mare voor het Albeda College

Jaap omschrijft de instelling als eigenwijs, ambitieus en innovatief. In de implementatiefase echter ‘schuilt de uitdaging’. Qua positionering: IM rapporteert aan het CVB en er is een platform bedrijfsvoering voor besluitvorming. Hij omschrijft het als ‘invloed zonder macht’. Laat je invloed vanuit de kwaliteit komen. Zijn advies: probeer je tot het strategisch en tactisch niveau te beperken anders wordt je teveel afgeleid.

Zijn veranderfilosofie geeft hij ons mee:

  • niet dwingen maar verleiden
  • visie op samenhang middels architectuur
  • meer gericht op het creëren van momentum dan op het kanaliseren van veranderingen
  • concrete veranderingen realiseren

Hij noemt voorbeelden van laaghangend fruit, die maar blijven liggen, zoals: apps en portalen voor studenten en ouders, management-dashboard, identiteitenbeheer, van bestellen-tot-betalen. Het hoger hangend fruit is voor hen de Herziene Kwalificatiestructuur, onderwijslogistiek, iECK en MBO cloud, innovatie in de klas en de ICT competenties voor docenten.

Van onderwijs naar informatieplan

Roland Baks van DeltaConsulting haakt eerst aan bij maatschappelijke ontwikkelingen zoals personalisatie en robots in de beroepen. Zijn stellingen:

  • Aansluiting op ontwikkelingen in werkveld en de digitale maatschappij … vraagt om excellente samenwerking tussen Onderwijs en ICT.
  • De komende 10 jaar is er geen tijd meer om de verbinding niet of onvoldoende te maken.

Stellingen helpen even te prikkelen dus dat is ok.

Zijn beeld van die samenwerking:

  • Gebrek aan Governance: ICT niet vaak of structureel onderwerp tussen CVB en onderwijsdirecteuren.
  • De klant-leveranciers relatie is beperkt ingericht.
  • Procesmanagement is vanuit beheer uitgewerkt.
  • De informatiemanager ontmoet te weinig gesprekspartners bij het onderwijs.

De rollen voor informatiemanager om dit te keren, aldus Roland:

  • De architect van de informatievoorziening.
  • De procesbegeleider die vraag en aanbod begeleidt en borgt.
  • Adviseur voor de informatievoorziening.

Zelf sluit ik liever aan bij de rollen van Toon Abcouwer. Dat bijt niet bovenstaande hoor, maar is direct toegesneden op het negenvlaksmodel.  Als generieke manier om deze relatie vorm te geven stelt Roland de volgende stappen:

Strategie concretiseren ==> Kaders stellen ==> Gewenst/Huidige situatie ==> Plan van Aanpak

Daarna werd het verhaal concreter hoe DeltaConsulting scholen hierbij helpt. Als je daar meer van wilt weten dan kun je ze bellen denk ik.

Het verslag met presentatie is hier terug te vinden.

Ervaringen met een Informatieplan voor een MBO

Ik ben vandaag in Utrecht bij het Netwerk Informatiemanagers MBO. Het thema is deze keer het Informatieplan. Omdat we er zelf ook mee bezig zijn, was ik benieuwd naar de aanpak en ervaringen van andere MBO Informatiemanagers.

Wat me bij alle voorbeelden opviel: de samenwerking met de projectenorganisatie om veranderingen te realiseren.

Nova College

Rob Smit vertelde dat het een hele uitdaging was om in de waan van alle dag aandacht te krijgen voor een Informatieplan. Gestart vanuit een procesmodel met daarin de waardeketen, werd geprobeerd helder te krijgen waar/welke applicatie zit. Per stuk werden dan weer knelpunten in beeld gebracht. Dat leidde zo tot 75 projectvoorstellen. Opzich waren ze best trots op hun IT infrastructuur, maar binnen de kernsystemen waren wel degelijk problemen. Om praktisch verder te komen is er voor gekozen om de Informatiemanager in dezelfde organisatorische eenheid te stoppen als de projectportfoliomanager. Verder had men in elke school een zogenaamde “Informatiespecialist Onderwijs”.

Het geheel was erg herkenbaar, wat ik alleen miste was hoe visie op Informatie naar de toekomst toe tot stand komt. Toch het startpunt voor een Informatieplan.

Zadkine

Marcel van Oorschot vertelt over het zogenaamde ontwerpboek van Zadkine. De achtergrond (2012) van het Zadkine was niet makkelijk: slechte liquiditeit, verouderde ICT omgeving, geen managementinformatie en twee aparte werelden (onderwijs en bedrijfsvoering).

Na interviews met alle betrokkenen werd vanuit de onderwijsvisie een IM visie opgesteld, samen met wetgeving en architectuurdocumenten was dit input op het ‘ontwerpboek’ zoals Marcel dit noemt. Qua vorm is deze roadmap-achtig en leunt op BiSL.

Praktische noot: bij het Zadkine is de informatiemanager ook stafdirecteur. Het helpt als je ‘directieve invloed’ hebt, aldus Marcel.

Elementen in het ontwerpboek:

  • We zijn een school: geen software-huis. Klinkt open deur, maar concreet betekende dit dat eigen ontwikkeling in applicaties omgebogen werd.
  • Gastvrijheid
  • Onderdeel van PDCA
  • Robuust
  • Simpel
  • Kosten-effectief

Marcel noemt de volgende succesfactoren:

  • Gebruik BiSL als uitgangspunt.
  • Positie in de organisatie.
  • Quickwins
  • Integrale aanpak naar Enterprise architectuur
  • Stel een competent team samen
  • Van klein naar groot: maak stappen beheersbaar.
  • Snelheid: de complete suite van EduArte bijvoorbeeld werd in anderhalf jaar geimplementeerd.

Koning Willem I College

Paul Tjallinks omschrijft hun missie: “Het succes van de student is de reden van ons bestaan” en de visie “We zijn gewoon een goede school”. Klinkt no-nonsense. Er was door de vorige bestuurder (Coen Free) al een koersboek geschreven met veel visie op ICT. Enkele hoofdpunten hierin:

  • Onderwijs op orde: professionalisering leraren, teamvorming en samenwerking etc.
  • Onderwijslogistiek op orde: kwalificatiedossiers, van meerjarenplanning naar periodeplanning naar roostering.
  • ICT 2018 op orde: veranderende wereld, opdrachtgeverschap, leverancierschap en partnership op orde.

Men heeft toen tijdelijk een CIO aangesteld om een masterplan op te zetten en uit te voeren. Hierin ligt de nadruk op sturing (governance), BPM en Projectportfolio-management. Waarbij de volgende beleidskeuzes gemaakt werden:

  • Onderwijs is leidend (opdrachtgeverschap).
  • Techniek moet volgen (BYOD, cloud etc.).
  • Voldoen aan wet- enregelgeving (ISO27001/Wpb/Wdl).

Paul heeft op zowel strategisch, tactisch als operationeel niveau uitgewerkt wie waar wat doet. Als dit allemaal goed geland is geeft Paul het stokje weer terug aan de huidige bestuurder. Zijdelingse tip: gebruik ITIL/BiSL op de ISM/FSM manier.

De effecten van zijn masterplan tot nu toe:

  • Portfoliomanagement werkt.
  • Opdrachtgevers, vooral uit het onderwijs, pakken hun verantwoordelijkheid.
  • Projecten soms stoppen is juist goed.
  • Lange termijn investeringskosten dalen.
  • Samenwerking in de keten verbeterd.
  • IT minder complex.
  • Iedereen wil verandering, maar niemand wil veranderen. Onderschat cultuur niet.
  • Capaciteit en niveau zijn uit balans: van beheer naar regie vergt andere competenties.
  • Winkel open tijdens de verbouwing levert hoge werkdruk.

Het verslag is hier terug te vinden.

Van IT beheer naar regieorganisatie met de business simulatie SpaceLab4

SpaceLab4-black-290x163

Gisteren was ik bij de netwerkbijeenkomst Informatiemanagers MBO om deel te nemen aan een game of zogenaamde business simulatie. Deze heet SpaceLab4 en komt van GameWorks. De hele game-play verklappen is een beetje flauw, maar ik wil wel delen wat ik er van opstak. Geen spoilers dus, behalve dat het je laat nadenken over de rollen in je eigen organisatie in combinatie met ‘cloud’ ontwikkelingen.

  • Ik had bijna een volledige ronde nodig om het spel zelf te doorgronden. Net als in het echte werkleven leidde dit tot een reactieve houding in plaats van pro-actief. Daardoor ben je alleen maar brandjes aan het blussen. Aandacht voor een optimaal of soepel proces was er nog niet. Laat staan aandacht voor missie of strategie.
  • De voorbereiding voor ronde 2 hielp enorm. Het proces verliep een stuk soepeler. Toen moest er echter gelijk doorgepakt worden op de aankomende cloud-ontwikkelingen. Oftwel: basis-op-orde is goed en noodzakelijk, maar daarna moet je strategischer door. Niet blijven hangen in ‘de-dingen-goed-doen’, maar kijken naar ‘de-goede-dingen-doen’. Wij waren echter al blij dat het proces goed verliep …
  • Het spel laat eigenlijk alleen het hele team winnen of verliezen, mits een individu zich aan nieuwe rollen kan aanpassen. Individuele competitie is niet het doel van deze game. Ik denk dat je in onderwijsinstellingen ook meer hebt aan teamplayers.
  • Ik zou dit spel echt wel een keer willen spelen met een ICT afdeling. 😉

Ik vond het kortom een zeer geslaagde bijeenkomst en een werkvorm die ik op conferenties meer zou willen tegenkomen.

saMBO-ICT Qlikvieuw Gebruikersdag

Ik ben vandaag in Woerden bij de saMBO-ICT Qlikview Gebruikersdag. We hebben onze eerste ervaringen met Qlikview achter de rug, maar voor verdere uitbouw ben ik blij dat we kunnen ‘gluren bij de buren’. Hieronder een verslag van het ochtendprogramma.

Resultatenbox versie 2.0 

Arjan Brands, van het Graafschap College, vertelt over de volgende versie van de Resultatenbox. (Voor wie inhoudelijk een voorbeeld wil zien hoe je die tot nu toe kunt vormgeven klik hier.) De indicatoren zijn gebaseerd op de informatie-encyclopedie. Hij heeft hier al eerder over gepresenteerd. Technisch is het ontwerp alsvolgt:

Globaal ontwerp resultatenbox met qlikview

Arjan toont hoe je met Qlikview de indicatoren in beeld kunt brengen om informatie door de jaren heen te tonen. Als je ‘ontdekkend’ bezig wil zijn, dan klik je op de grafieken om meer details in beeld te brengen. Zo zijn cijfers per sector, opleiding, schooljaar etc. in beeld te brengen.

Wim Konings vult aan, over wat de inspectie doet met de getallen:

  • Ze nemen een BRON foto. Ondertussen vertellen ze gelukkig wel welke versie van welke datum.
  • Ze maken hier een “1-cijfer MBO Plus” bestand van.
  • De aggregatie en conclusies hieruit worden gebruikt om met scholen de dialoog aan te gaan.
  • De manier waarop deze cijfers tot stand komen is niet geheel duidelijk, ondanks documentatie.

Hij benadrukt wel, dat als je als instelling kunt aantonen dat je ‘in control’ bent, de gesprekken niet zozeer gaan over de verschillen tussen eigen cijfers en die van inspectie. Dan kan de dialoog juist gaan over de kwaliteit van je onderwijs. Volgens mij heeft dit te maken met wat de inspectie “verdiend vertrouwen” noemt.

In- en doorstroom monitor 

André Mensink, van Aventus, presenteert hun ‘Visgraat’. Deze rapportage laat alle in-, door- en uitstroom zien van studenten. Uitgangspunt is de 1 oktobertelling van een jaar. VSV uitstroom sluit aan bij de DUO rapportages. Visueel uit het zich als een aantal vertakkingen, waarbij alle deelnemers op een peildatum worden opgesplitst in:

  • Blijvers
    • Switchers
      • Andere Sector
      • Binnen Sector
    • Niet-switchers
      • Geslaagd en doorgestroomd.
      • Administratieve wijziging
      • Overig
  • Uitstromers
    • Potentiële VSV
      • VSV Definitief
      • Herinschrijving DUO
    • Niet VSV
      • Uitstroom met diploma
      • Uitstroom zonder diploma

In elke tak wordt een aantal genoemd. Als je iets opvalt, dan kun je er op klikken om meer details te zien, tot op individu. Het ondersteunt dan zowel sturing als analyse.

De koppeltabel en omgevingsinformatie

Wim Konings, van het Graafschap College geeft een korte presentatie van een Qlikview, gebaseerd op de nieuwe koppeltabel en de bekostigingstellingen van alle instellingen in Nederland. Deze koppeltabel is gebaseerd op CREBO lijsten zoals Onderwijsdata van DUO deze toont. Doordat deze tabel alle informatie bevat van alle MBO instellingen van Nederland wordt benchmarking in de toekomst mogelijk. Hij demonstreert hoe je snel van MBO instellingen informatie in beeld brengt. Waar ik dan zelf op hoop is een variant die MBO-HBO Doorstroom toont op basis van de verse data als deze verschijnt en nog eentje die kansopwerk.nl data er bij haalt om je opleidingsassortiment te analyseren.

Op welke wijze QlikView de bedrijfsvoering van het Hoornbeeck College ondersteunt

Evert Floor, van het Hoornbeeck College, geeft een korte presentatie waarin aan de hand van KPI’s gebaseerd op data uit onder andere Eduarte, Raet en AFAS een beeld wordt geschetst van het grip krijgen op de bedrijfsvoering. Zijn motto is overal bruikbaar: “Pak niet teveel op en goed=goed”. Ze hebben in Qlikview rapportages gebouwd:

  • Voor Finance: die tonen financiële budgetten en de realisatie ervan. Voor managers uit zich dit als meters op instelling- en locatieniveau of als detailrapportages voor verdere analyse.
  • Voor HR: ook hier de realisatie van de formatieplanning en de verdeling over functieschalen etc.
  • Voor Deelnemers: o.a. het aantal bekostigde deelnemers, diploma’s, aanmeldingen per week.

Wat mij opviel is dat ze zowel heel veel details in rapportages stoppen voor de analist die dit wil, als wat eenvoudigere overzichten voor managers.

Leren goed geregeld – samboict

Jan Lammerink (ROC van Twente) en Dolf Reith (KPC) geven een presentatie met bovenstaand thema. Ik heb in het verleden al eens meer geschreven over HBPO projecten met het motto “Excellent Leren Excellent Organiseren”. Deze presentatie vertelt de ervaringen van ROC Twente hiermee.

Er was een redelijk lange wensenlijst op het gebied van flexibilisering ontstaan. O.a. meerdere in- en uitstroommomenten en differentiatie naar niveau. Om dit grijpbaar te maken werkte men met 4 thema’s:

  • Curriculum ontwikkeling
  • Koppeling van onderwijs en leerbedrijf
  • Digitale begeleidingsprogramma en leermiddelen
  • Integrale locatieorganisatie, onderwijs volgt student

De doorbraken die men wilde bereiken waren o.a. goed lopende maatwerkprojecten en duidelijke grenzen van flexibiliteit in aanbod. Ook hier komt snel naar voren ‘Standaardiseren om te kunnen flexibiliseren’.

De resultaten bij de enkele afdelingen:

  • Van 4 naar 12 keuzemogelijkheden op het gebied van specialisaties. Dit is bereikt met behulp van digitaliseren van lesmateriaal.
  • Ondersteunende lessen voor individualisering.
  • Flexibele in- en uitstroom.

Jan benadrukt het belang van hun interne ‘procesplaat’. Oftwel, heb je in beeld welke processen er zijn en wie er eigenaar van is. Van de elementen hierin wordt bijgehouden welke gestandaardiseerd zijn of nog moeten worden.

Dolf vervolgt en schetst hun KPC aanpak:

  • De aanpak is geworteld in “Business Proces Redesign’. Oftwel ‘herontwerp’ van de manier waarop je zaken aanpakt.
  • Bepaal wat de meest basale transactie in het onderwijs is, je primaire proces.
  • Middels een model brengt men inkomsten, kosten en opbrengsten in beeld. Hiervoor trekt Dolf de vergelijking met het bedrijfsleven en de waardeketen van Porter.

Echter, waar hij verder in gaat, is niet de basale onderdelen in de waardeketen zoals die bekend zijn op het gebied van onderwijsbedrijfsvoering en financiën. Hij legt duidelijk een link tussen de toeleverende kant (kenmerken student en soorten cognitie) en ons eigen proces. Vervolgens door te decomponeren wordt een catalogus samengesteld dat hierbij past. Daarna wordt in beeld gebracht wat voor techniek, bemensing en andere middelen hiervoor nodig zijn.

Al met al een voorbeeld van Activity Based Costing in onderwijs. Om dat het met plaatjes toch beter te volgen is, hieronder de presentatie:

Keynote #samboict: “Top trends in Higher: Education, Work and Society”

Tracey Wilen-Daugenti van de University of Phoenix geeft een lezing getiteld “Top Trends in Higher: Education, Work and Society”. Welke trends ziet zij?

  • Ze begint met een illustratie en statement: Leave it to Beaver” is over. Ze verwijst naar de tv-serie uit de jaren 50 waarin alles perfect en ideaal was. Gezinssamenstelling en omgangsvormen veranderen.
  • Van kilobyte naar Yottabyte (1.000.000.000.000.000.000.000.000 bytes). Oftewel de enorme toename van data met Avatar als voorbeeld.
  • Mobile society: Van PC centric naar Mobile centric. Voorbeeld van Nokia’s visie (Morph).
  • Vergroening van de maatschappij: toenemend bewustzijn van invloed op milieu en duurzaamheid.
  • Van “Place Centric” naar “People Centric”. Plaatsonafhankelijkheid wordt gedemonstreerd met teleconferencing op Duke University.
  • Health Society: Van afhankelijke gezondheid naar geïnformeerde welzijn.
  • Learning Society: Naar de wijsheid van een individu naar de collectieve wijsheid van velen.
  • Working Society: Van “Gold watch” (1 baan tot pensioen) naar de 8-10 banen carrière. De toename in techniek met demo van BMW Augemented Reality.
  • Global Society: Van lokaal naar globaal.

Een andere voorbeeld: 500 jaar geschiedenis van schilderijen in 1 morph. Door Philip Scott Johnson.

Al met al was de keynote nogal een aanschakeling van voorbeelden in trends. De meeste waren voor mij echter al wel bekend en ik miste een beetje de echte concrete impact die het heeft op onderwijs. Wel veel illustratief materiaal meegekregen.