Yearly Archives: 2013

Teveel geld, geen urge, toch succes #mbocity

Jos Baeten sluit voor mij MBO City 2013 met de presentatie “Teveel geld, geen urge, toch succes”.

Hij opent met technologie-trends. Aangezien ik een beetje wars aan het worden ben van hypes en trends en ik ze toch al ken, sla ik dat even over. Zijn boodschap is wel dat het ‘MBO’ of de onderwijssector in het algemeen er niets mee doet. Prikkelende stelling.

Uiteindelijk stelt hij: onderwijs wil wel verbeteren maar niet veranderen. Die drang komt pas als we inefficiëntie niet meer kunnen permitteren, volgens hem. Zijn schets van de MBO instellingen:

  • MBO kiest voor substitutie of goedkope sociale media in plaats voor echte innovatie.
  • Het MBO is wel enthousiast, maar voelt geen drang voor innovatie.
  • Als we tot 22% bezuinigen dan zouden we de drang tot innovatie wel voelen en nog steeds dezelfde resultaten kunnen boeken. Onderzoek of bronmateriaal voor deze getallen wordt niet vermeld.
  • Innoveren is geen strategische keuze bij veel instellingen, wel het uitproberen in proeftuinen en pilots.
  • Voor het MBO liggen er grote kansen voor het verbinden van het leerlandschap, het werklandschap en het bedrijfslandschap.

Voor mij interessanter waren zijn vier determinanten voor succesvolle invoering van ICT. Die vond ik per stuk zo herkenbaar, daarom even vermeld met mijn interpretatie erbij.

  1. Bewezen technologie en functionaliteit: een systeem moet het wel doen en het juiste kunnen. Voor deze determinant lijken me plannen van eisen en ontwerpen relevant.
  2. Condities en toewijding: randvoorwaarden en commitment van leidinggevenden mogen geen onderwerp zijn voor ná livegang.
  3. Toegevoegde waarde en beloning: het gebruik van ICT moet iets opleveren voor mensen. Anders wordt het weer iets voor ‘erbij’. Gebruik verleiden in plaats van afdwingen.
  4. Procesmanagement en educatief leiderschap: de hele verandering vergt duidelijk leiderschap.

Veranderingen managen: kan dat? #mbocity

Henk Hagoort wordt beschreven als iemand met veel kennis over het veranderen van een organisatie. In zijn aanloop echter heeft hij het vooral over trends op dit moment (Big Data) en veranderende business-modellen in de media (Spotify, Netflix etc.) door de ontwrichtende werking van internet. Uiteindelijk komt hij tot de kern. Volgens hem:

  • Moeten we zoeken naar zaken die we nu barbaars vinden. Daar ontkiemt vaak de toekomst. Elke huidige generatie worstelt hiermee.
  • Moeten leiders verhaalvertellers zijn en geen rekenmeesters. Tussen neus en lippen door tipt hij: praat niet teveel in getallen, vertel een verhaal.
  • Hebben kinderen andere vaardigheden nodig voor de 21ste eeuw.
  • Moeten we op onze taal letten in verantwoordingsdocumenten. Het verhaal voor je eigen medewerkers vertel je in een heel andere woorden dan die van de financiële controleur.

Samengevat: Veranderingen managen, kan dat? Henk zijn antwoord lijkt te zijn dat veranderingen niet kunt ‘beheersen’, je kunt wel zorgen dat de juiste mensen elkaar ontmoeten en keuzes maken.

Ik hoop overigens dat het geen aanmoediging is om ‘het verhaal’ te vertellen aan de hand van anekdotes alleen. In mijn ogen is onderbouwing met meetbare resultaten (getallen dus) juist nodig om het niveau van beleving/vermoedens te ontstijgen.

De Netwerkschool volgens MBO Velp #mbocity

Ik zit in de derde ronde van MBO City waar MBO Velp hun invulling van De Netwerkschool demonstreert. De cultuur en waarden zijn met behulp van De Argumentenfabriek in kaart gebracht. De ontwikkelingen van afgelopen 4 jaar en stand van zaken uit de mond van de studenten zelf:

  • Meer structuur onder andere door samenwerking met het bedrijfsleven en studentondernemingen.
  • Het beeld van ultieme vrijheid is wat genuanceerder geworden.
  • Flexibiliseren proberen ze juist te bereiken door structureren. Onder andere door standaardisatie in een onderwijscatalogus. Vooral waar de overeenkomsten in onderwijsproducten groot is.
  • Het rooster kan door studenten elke 10 weken samengesteld worden.
  • De student kan ten dele zijn route zelf bepalen. De producten uit de onderwijscatalogus zijn in de ELO te kiezen. Switchen tussen BOL/BBL en stages in de vakantie of buitenland zijn mogelijk.
  • De snelle bereikbaarheid van docenten via mail en berichten helpt bij flexibel volgen van onderwijs.
  • Studenten nemen deel aan samenwerkingsprojecten in de buurt en met bedrijfsleven.
  • De inspraak is georganiseerd in de vorm van een studentenraad, waarin alle opleidingen zijn vertegenwoordigt.

De indruk die het wekt is dat ze er daadwerkelijk in slagen flexibel onderwijs te organiseren, met de student voorop en veel verankering in de praktijk van het beroep. Het roept ontzettend veel vragen op over hun bedrijfsvoering, maar daar ging het niet over. 😉

Vernieuwen vanuit professionele passie #mbocity

Jaap Boonstra vertelt over zijn passie: jeugd een toekomst geven. Veranderen is volgens Jaap een avontuurlijke tocht. Je gaat er wel eerst even voor zitten.

Jaap heeft 3 vragen, 3 perspectieven en 3 verhalen:

  • Vragen: Wat is uw mooiste reis geweest in het onderwijs? Wat maakte deze vernieuwing de moeite waard? Wat gaf u de spirit om eraan te werken?
  • Perspectieven of gezichtspunt: Wat gaan we doen? Wie doet er mee? Hoe pakken we het aan? Jaap pleit ervoor om aan de WAT/WIE/HOE evenwichtig aandacht te schenken. In de praktijk hebben we het teveel over de WAT, volgens hem. Mijn eigen ervaring bij veranderingen is juist iets anders. Te snel de WAAROM vraag overslaan en vervolgens over de 3 perspectieven door elkaar discussiëren zonder onderscheid. De WAT we gaan doen heb ik het liefst in beleid, roadmaps of kaders. Dat wil nog inderdaad nog wel eens achterblijven in duidelijkheid. Dan heb ik helemaal de neiging om de waarom-vraag te stellen.

Vervolgens vertelt Jaap 3 verhalen van innovatie. Steeds blijkt weer dat innovatie niet gaat over het houden aan regels, maar over het vernieuwen ervan. Als mensen vernieuwen vanuit passie dan:

  • hebben ze professionele trots en schaamte (over de huidige situatie) als energiebron.
  • nemen ze initiatief tot experiment.
  • delen ze ervaringen.

Als we zelf deel willen innoveren vraag je dan af:

  • Identiteit: Wie ben ik? Wat is mijn kracht? En wat wil ik zijn?
  • Betekenis: Waaraan draag ik bij? Waar ben ik trots op?
  • Betrokkenheid: Met wie verbind ik me? Wat is mijn engagement?

Tot slot illustreert Jaap de kracht van het individu en leiderschap:

[yframe url=’http://www.youtube.com/watch?v=fW8amMCVAJQ’]

Vragen aan Jet Bussemaker op #mbocity

In de eerste ronde van MBO City 2013 bezoek ik het vragenuur met Jet Bussemaker, onze minister van OCW.

  • Er wordt de stekker getrokken uit BOL Deeltijd opleidingen. Hoe verhoudt zich dat tot een ‘Leven Lang Leren’?
    Deeltijd zal altijd een verantwoording blijven van werkgevers en werknemers.
  • Macrodoelmatigheid botst soms met jongeren die iets kiezen wat niet direct leidt tot een beroep, er is geen vraag naar. Maar in eerste instantie weten deze jongeren niet echt wat ze willen. Dan zouden ze een opleiding toch gewoon moeten doen? Later veranderen ze toch.
    “Alles” mogelijk maken gaat niet en de gevolgen van een opleidingskeus zijn groot. Sommigen beroepen leiden op tot werkeloosheid. Om dan zomaar deze opleidingen in stand te houden voor studenten die toch later iets anders willen gaat te ver. Jet pleit overigens voor de bijsluiter voor opleidingen.
  • Als we gaan voor “De talent van de student”, hoe is dat te rijmen met alle regelgeving in onderwijs, o.a. in Focus op Vakmanschap?
    Hoe je algemene vaardigheden en vakmanschap verbindt blijft een uitdaging. Als er regels zijn die daar beperking in aanbrengen moeten we dat Jet laten weten.
  • Specifieke vraag: De wet BIG stelt andere eisen dan sommige ontwikkelingen in Focus op Vakmanschap. Hoe ga je daarmee om?
    Jet vindt BIG voor de gezondheidszorg positief: het stimuleert je te werken aan de professionalisering van de beroepsgroep en scholen kunnen dat vertalen naar de opleidingen. Dat zou juist voor andere sectoren ook goed zijn.
  • Wat is er op tegen om MBO niveau 4 te zien als opmaat naar HBO?
    Jet heeft er heel wat op tegen. Niveau 4 is op zichzelf al relevant. We mogen trotser zijn op MBO 4 en we hoeven dat niet louter te zien als springplankje naar HBO.
  • Er gaan steeds meer stemmen op om MBO niveau 1 en 2 te verbinden met VMBO. Vergt dat geen stelselwijziging?
    Jet is geen voorstander van een stelselwijziging. Iedereen heeft al genoeg aan z’n hoofd en de huidige mogelijkheden bieden genoeg ruimte voor een goede VMBO/MBO lijn.
  • Kunnen we geen afspraak maken over de banen van de toekomst? En is er geen behoefte aan een integrale aanpak?
    Jet faciliteert graag. We worden uitgenodigd om ideeën te mailen.
  • Kunnen we in de BBL structuur nog wel met ons vak bezig zijn? Gezien de toename van aantal uren theorie.
    We worden verwezen naar Jan van Zijl en kijken bij andere ROC’s.

Dit was overigens de eerste keer dat ik een vraagsessie live-blog. Dat blijkt moeilijker te zijn dan een lezing of presentatie te bloggen. Alles vangen is niet te doen en een losse lijst vragen heeft natuurlijk geen rode draad. Daarnaast is er niet in elk antwoord iets concreets te ontdekken. 😉

Deze blogpost werd geschreven tijdens de MBO City 2013 conferentie.

Tweetarchief van #samboict

In het verleden gebruikte ik een tool genaamd ‘Archivist’ voor het exporteren van tweets naar excel. Helaas kan dat sinds de laatste Twitter API alleen nog met specialere tools. Deze zijn online wel te vinden, mits je maandelijks betaald. Meer iets voor webcare teams enzo. Voor de volgende conferentie moet ik er iets op willie-wortelen.

Gelukkig voor de saMBO-ICT conferentie van gisteren heeft OBI4wan ze kunnen archiveren. Wil je ze opvragen dan kan dat hier. Onderaan het bericht zijn ze te downloaden naar excel of pdf.

Meerwaarde van ICT in het onderwijs op #samboict

Frank Kalshoven van de ArgumentenFabriek en “Het Spel en de Knikkers” uit de Volkskrant, sluit af met de keynote. In drie delen.

  • Hoe zit onderwijs in elkaar? De arbeidsproductiviteit stijgt in alle sectoren, tenminste al tientallen jaren. Maar niet in het onderwijs. Frank refereert aan William Baumol “In de publieke sector groeit de productiviteit niet.” Hij stelt echter dat dat nu wel kan! Hij illustreert dit met de kosten van een diploma.
  • Hoe zou je het willen? Maximale kwaliteit tegen minimale kosten. Hij waarschuwt echter voor het LIDL effect binnen scholen. Dat je een ‘kostenbeuker’ wordt.
  • Wat zou je doen als je overnieuw mocht beginnen? Dan zou je alles dat met jeugd te maken heeft samenpakken. Zoals begeleiding, zorg en leren. Hij noemt daarom experimenten als de loopbaanschool (VMBO) en de Netwerkschool (MBO).

Zijn hoofdlijnen:

  • Van producentenlogica naar dienstverlenersdenken.
  • Van klassenschool naar massamaatwerk.
  • Van homogene arbeid naar taakverdeling en specialisatie.
  • Van arbeidsintensief naar kapitaal- en technologie-intensief.

We krijgen de aanmoediging het ‘anders’ te organiseren. Bijvoorbeeld door 52 weken per jaar open te zijn, onderwijsmensen meer contact te laten hebben met leerlingen, in- en uitstroom variabel te maken, het zitten blijven af te schaffen.

Mijn indruk: ik zoek in keynoters een mix van inhoud en spreekkwaliteiten. Frank weet aan de ene kant waar hij over praat en prikkelt aan de andere kant door zijn manier van spreken. Geen popie-jopie trendwatcher dus. Wel heb ik het gevoel dat hij zijn verhaal beter kan vertellen aan besturen, vakbonden, onderwijswetgevers en inspectie.

De volledige presentatie is hier te vinden.

Visie op moderne ELO in het MBO – #samboict

Leon Abbink van de Netwerkschool vertelt over zijn kijk op de ‘moderne’ ELO. Ik schoof hierbij aan omdat we zelf bezig zijn met een nieuwe samenwerkingsomgeving te bouwen. Dan gaat op termijn de rol van de ‘klassieke’ ELO veranderen. En ik heb al een tijdje niets meer gehoord van de Netwerkschool.

Maar ik moet bekennen dat ik gedurende de presentatie even de weg kwijt was. De titel pretendeert visie over de toekomst. Wat getoond was echter was een ‘omgeving’ met onder andere social media, SkyDrive, Dropbox, Google Drive, SharePoint en Trajectplanner en N@tschool. Leuk, maar het wekte de indruk van een hele lappendeken aan functionaliteiten. Waar ik geen samenhang in kon ontdekken. Wel veel overlap lijkt me.

Wellicht heb ik er dit van opgestoken: het is mogelijk om een hele andere insteek te hebben dan die van gestandaardiseerde kernsystemen. Namelijk: kies maar de tooling die je al gewend bent als consument, wij (lees: de ELO leverancier) integreren wel. Het lijkt mij te verworden tot een interface waarin alle ‘cloud-drives’, alle eigen kernsystemen, alle portals, alle social-media platforms aanwezig zijn. Hoe je dit zou moeten opschalen is mij een raadsel. In plaats van een Best-of-Breed’ strategie lijkt het meer op ‘All-of-Breed’. Als het werkt, kunnen eindgebruikers best tevreden zijn.

De volledige presentatie is hier te vinden.

Dit was onderdeel van de 28ste saMBO-ICT conferentie bij het Landstede.

MBO BUS: Berichten Uitwisseling Standaard op #samboict

Bert van Daalen legt uit wat de ontwikkelingen zijn op ‘stekker’ gebied. Activiteiten zijn er al heel lang, met uitgewerkte definities als resultaat. Daadwerkelijk gebruik echter blijft achterwege. De ontwikkelingen op een rij:

Uitdagingen zitten vooral in ‘Standaard’. Veel definities zijn net even iets anders. Komen tot een eensluidende variant is soms moeilijk. Roy Dussink vervolgt met een concrete pilot. Hierin zijn XSD‘s ontwikkelt. Deze laten wijzigingen in personeelsgegevens uit het HR systeem vloeien naar het identiteitenbeheersysteem.

Ik blijf het weerbarstige materie vinden. De enige echt innovatieve manieren om laagdrempelig koppelingen te bouwen en equivalente velden in systemen te ‘paren’ zijn volgens mij voorbeelden als IFTTT of Zapier. Ik zou wel willen dat we onderwijssystemen zo zouden kunnen koppelen. Maar dat is genoeg materie voor nog een post… 😉

De volledige presentatie is hier te vinden.

Dit was onderdeel van de 28ste saMBO-ICT conferentie bij het Landstede.

Grote projecten: Dont’s en Do’s

Rob Keemink en Arjan Jonker van KWD vertellen over hun projecten bij ROCvA en ROC Flevoland. Eerst wat indicatoren voor de schaalgrootte:

  • 300 mbo opleidingen over 14 domeinen.
  • Meer dan 10k werkplekken gingen naar Windows 7.
  • Meer dan 400 applicaties.
  • Migratie naar Office365 voor 50.000 gebruikers met mail, agenda, contacten, Lync, SharePoint en Skydrive.

Detail-knuppel-in-hoenderhoek: de lokale gebruiker is beheerder op de PC.

Zijn DO tips:

  • Maak je bestuur fan van de ontwikkeling en stel uitgangspunten vast.
  • Zorg voor ‘trekkers’ in je colleges.
  • Maak zoveel mogelijk gebruik van interne projectleiders.
  • Hou vast aan standaarden, zeker op terreinen waarmee je je toch niet kunt onderscheiden.
  • KISS en wees snel.

Zijn DONT tips:

  • Discussies over uitgangspunten.
  • ICT laten bepalen.
  • Big Bang implementatie.
  • Uitzonderingen honoreren.
  • Migratie van mail en bestanden.

Frappant vond ik zelf vooral wat ze allemaal NIET deden:

  • GEEN project voor telefonie middels Lync. Ze laten dit als inktvlek verspreiden.
  • GEEN cursus voor Office 2010, alleen verwijzen naar filmpjes.
  • GEEN afgeschermde desktopmachine.

Arjan vervolgt met een paar prikkelende vragen:

  • Een groot ICT project, wie is de opdrachtgever? De ICT directeur? Dit leidde tot een redelijke discussie, over wie je ‘sponsor’ is en of die zich er niet inhoudelijk mee bemoeit.
  • Een groot backoffice project voor alle MBO colleges, wie is de eigenaar? Bedrijfsvoering of onderwijs? Dan wordt het vooral leuk als er binnen een suite zowel administratieve als primaire proces functionaliteiten zitten. Geopperd wordt een “Vereniging van Eigenaren”.
  • Wanneer is de autonomie van het onderwijs belangrijker dan efficiency door standaardisatie? Vooral als het ligt op terreinen waarin je je toch niet wilt onderscheiden.

Zijn DONT tips:

  • Te laag of hoog in de organisatie.
  • Starten zonder opdrachtgever.
  • Stuurgroep zonder mandaat.

Zijn DO tips:

  • Benoem een zware stuurgroep.
  • Directeur met affiniteit voor onderwijs en bedrijfsvoering voor overkoepeld eigenaarschap.
  • Benoem proceseigenaren.

De volledige presentatie is hier te vinden.

Dit was onderdeel van de 28ste saMBO-ICT conferentie bij het Landstede.