Tag Archives: samboict

Onderwijslogistiek van de keuzedelen op #samboict

Martijn Broekhuizen en Jef van den Hurk laten ons een game spelen, met als doel:

  • De organisatie bewust maken van het belang van een aantal keuzen rondom het thema keuzedelen.
  • Consequenties van de keuzen in kaart brengen.

Aanleiding is dat elk ROC met keuzedelen aan het worstelen is, maar ieder het wiel aan het uitvinden is. Op dit moment moeten veel keuzes en belangenafwegingen gemaakt worden. Daarbij ondersteunt het spel. Er komt steeds een casus voorbij, waarbij advies van stafmedewerkers, studenten, ondernemingsraad etc. voorbij komt. Zelf moet je je steeds verplaatsen in iemand die een besluit moet nemen. Na de game vertelt de ROC-bode het hele verhaal met keuzes, besluitvormingsstijl en inlevingsvermogen, ja wel. Anyway, het spel uitleggen is lang niet zo leuk of duidelijk als doen natuurlijk.

In de workshop hebben we de game zelf gespeeld en ik vind het echt een aanrader … We bleken achteraf vooral naar de financiële en organisatorische kant te kijken en 0% te scoren op draagvlak. 😉

Zo te zien wordt de technologie geleverd door T-Xchange.

Implementatie EduArte Suite op #samboict

Harm Deiman en Roland Baks praten ons op de 32ste saMBO-ICT conferentie bij over de implementatie van de EduArte Suite bij het Summa College.

De moeilijkste binnen de suite om te implementeren: deelnemerbegeleidingssysteem en onderwijscatalogus. Ze vertrokken vanuit:

  • Een maatwerk applicatie voor volgsysteem.
  • Verschillende en complexe inrichtingen.
  • Per cluster eigen processen voor examinering.

Om dit aan te pakken werd college-breed een uniforme inrichting afgesproken in samenspraak met het onderwijs en de ondersteunende diensten. Vervolgens werd er een migratie-traject ingezet. Dan komt er altijd viezigheid bovendrijven, desnoods werd er via Excel als tussenstap nog data overgezet.

Harm noemt de volgende succesfactoren:

  • Werken met een uniforme inrichting maakt transparant wat de status is van de school.
  • Op het niveau van directie was er een ambassadeur.
  • Eigenaarschap werd bij onderwijsteams gelegd.
  • Continue communicatie over de voortgang.
  • Een aparte verandermanager met een expertteam voor ondersteuning.
  • Getrapte implementatie: data en procedures binnen onderwijs op orde, training en go-live.

Er kwam een zijdelingse opmerking dat ongeveer 25% van de gebruikers basisvaardigheden mist om te werken met de browser en de PC. Dat herken ik echt wel, dat tijdens de implementatie van een systeem collega’s ‘het digitale rijbewijs uit 1995’ nog niet hebben.

Keynote Nico Baken op #samboict

Nico Baken neemt ons op de 32ste saMBO-ICT mee in de ‘veranderende wereld’. Hij opent met wat filosofie van o.a. Ton Lemaire: “Het grootste risico in een turbulente tijd is niet de turbulentie zelf, maar dat we erop reageren met een denkwijze die niet langer opgaat” … Vervolgens duidt hij onze complexe omgeving. Nico’s lezing is een mengeling van science-fiction en filosofie, waarbij hij parallellen trekt tussen de bouwstenen of netwerken van het leven en van steden. Regelmatig uitstapjes makend naar gen-tech, the internet of things en kritiek op de maatschappij en het bestuur ervan.

Een term die steeds terugkomt is ‘digitale genen’. Blijkbaar noemen we alles wat uit elementen bestaat en wat we ons met een computer kunnen voorstellen, ineens digitale genen.

Ik ben helemaal niet vies van een stevig potje intellectuele oefeningen, maar Nico vind ik moeilijk te volgen. Complexiteit, chaos en netwerken op de schaal van het microscopische tot en met het macroscopische … meestal trek ik het wel. Maar deze keer moest ik toch afhaken. Ik mis steeds het verband tussen de abstracties van Nico en de concrete voorbeelden die er volgens hem bij horen.

Uiteindelijk was mijn publieksvraag aan hem wat nu zijn specifieke aanmoediging is voor ons, werkend in de onderwijssector. Zijn antwoord: ga anders kijken naar schaarste, die is er niet echt, we weten alleen niet hoe we in een netwerk daar mee moeten omgaan. Straks kan iedereen energie uploaden of zorg uploaden …

Dus.

Online leren in balans op #samboict

Leo Bakker van Kennisnet vertelt op de 32ste saMBO-ICT Conferentie over het project “Online leren in balans”. De term “in balans” komt van het bekende 4-in-balans model. Het model beoogt leren met ICT te bevorderen, waarbij de samenhang met visie, deskundigheid, leermiddelen en infrastructuur georganiseerd is.

Aanleiding voor dit traject:

  • Praktische redenen zoals krimp van studentenaantallen, in sommige regio’s lange reistijd en financiële middelen.
  • Grotere ontwikkelingen zoals herstructurering van de kwalificatiestructuur en Focus op Vakmanschap.

Erg opvallend was dat er vaak gestart wordt met ICT vanuit bedrijfsmatige redenen, terwijl gaandeweg de onderwijskundige redenen groter worden. Dat lijkt me principieel ook beter, mits de betaalbaarheid en het rendement van je investering maar niet een blinde vlek wordt. Om dit concreet te ondersteunen komt er een spreadsheet beschikbaar om kosten/inkomsten door te rekenen.

Veel discussie ontstond er over onderwijstijd en de rol van de inspectie hierin. Aangezien online-leren op afstand zeker niet zomaar telt als onderwijstijd. Afwijken van de norm mag soms wel, mits de kwaliteit van je onderwijs aantoonbaar gelijk blijft en je CVB toestemt. Meestal wordt de kwaliteit dan aangetoond met rendement (jaarresultaat/diplomaresultaat) en tevredenheidscijfers, vermoed ik.

Op het Deltion hebben ze ervaring opgedaan met “Online leren in Balans”:

https://www.youtube.com/watch?v=XNB4jzpSzPc

Op het einde advies en tips voor andere ROC’s. Geleerde lessen tot nu toe:

  • In ieder geval lijkt het leren effectiever en geconcentreerder te zijn.
  • De sociale aspecten van ‘offline-leren’ en de ontmoetingen in de klas/school worden wel gemist.
  • De leerresultaten zijn gevolgd en onderzocht door Windesheim. Deze lijken gelijk te zijn gebleven.

Over een week of twee komt de publicatie uit.

Onderwijscatalogus bij het IDCollege op #samboict

Lara Bok en Bram Lankreijer vertellen over hun onderwijscatalogus op de 32ste saMBO-ICT Conferentie. In de doorgroei willen ze voorgesorteerde leertrajecten aanbieden met keuzedelen, aansluitend bij de herziene kwalificatiestructuur. Vanuit hun ambitie maken ze het zichzelf niet makkelijk: Het ID College heeft in haar ambitie staan dat ze maatwerk en gepersonaliseerd onderwijs willen bieden. Dat is bij grote instellingen altijd al een uitdaging geweest, massamaatwerk enzo.

De complexiteit ontstaat doordat je op grote schaal je onderwijsaanbod, de bouwblokjes in je opleidingen, je faciliteiten en de keuzes van studenten combineert tot een werkbare planning. Waarbij de hele onderwijslogistiek nog betaalbaar blijft lijkt me. In hun applicatielandschap betekent dat koppelingen tussen EduArte, GPUntis en SharePoint. Het geheel wordt wel onder architectuur gebouwd.

De uitgangspunten die ze hanteren:

  • De onderwijscatalogus centraal. Het is gevuld met roosterbare onderwijsproducten, die qua omvang per stuk ongeveer 10 weken duren. Het kan ook kleiner, maar zo is het meer beheersbaar. De verwachting is dat je algemene producten kunt hergebruiken.
  • Haalbaarheid boven perfectie! Iets dat ik vaak tegen mezelf moet zeggen, dus had ik wel gevoel bij deze kreet. Soms kun je zo lang bezig zijn met het ideaalplaatje van processen met applicaties dat je eigenlijk nooit aan de slag kunt gaan. De valkuil is dan dat je pas gaat implementeren als alle puzzelstukjes klaar zijn. Terwijl het handiger is om te gaan werken met dat stukje dat haalbaar is.
  • Zoveel mogelijk aansluiten op de bestaande systemen
  • Denken en werken parallel als motto. Het ideaal plaatje van ‘eerst denken, dan doen’ lieten ze los. Normaal gesproken bekijk je eerst je processen, dan de use-cases daarbinnen, dan de functionele eisen en ontwerp en pas daarna ga je bouwen en testen. In plaats daarvan leverde men de basisfunctionaliteit op, waarna steeds meer complexe mogelijkheden worden toegevoegd.

Omdat ik al eerder over het ID College geblogd had was ik nieuwsgierig naar hun applicatielandschap en de integratie tussen systemen. Concreet lijkt het me moeilijk om toe te komen met Untis en maatwerk in SharePoint On Premise als je echt wilt automatiseren. Het komt over alsof je toch veel werk hebt om de gegevens aan elkaar te knopen, aangezien Untis niet uitblinkt in koppelvlakken. Daarnaast vergt de eigen bouw in SharePoint ongeveer 1 FTE voor alleen de functionaliteit op het gebied van de onderwijscatalogus. Maatwerk blijft natuurlijk een keuze, maar dan is het goed om hier rekening mee te houden.

HORA en ROSA: Samenwerken in de keten mbv architectuur #samboict

HORA

Joyce Nijkamp van de UvA presenteert over de “Hoger Onderwijs Referentie Architectuur” HORA. Ik ging hier naar toe vooral vanwege mijn interesse in architectuur in het algemeen. In het hoger onderwijs wordt deze gebruikt als referentie. Zodat instellingen zelf hun eigen versie kunnen maken. Zoals het hoort bij architectuur hebben ze een hele reeks modellen. Twee voorbeelden:

  • Wat me opviel is dat ze bij het onderdeel ‘businessmodel’ het zogenaamde canvas gebruiken van Alex Osterwalder. Voor het eerst dat ik deze ook echt concreet ingevuld zie bij een onderwijsinstelling. Het interessantst is niet zozeer wat er uiteindelijk opgeschreven wordt in het canvas, maar de dialoog er omheen.
  • Voor de bedrijfsfuncties gebruiken ze een model met bouwblokken. Joyce laat concreet zien hoe zo’n model helpt bij het onderzoeken van blinde vlekken en het analyseren van behoeftes of volwassenheid van onderdelen.

Voor samenwerking in de keten is er de zogenaamde “Referentie Onderwijs Sector Architectuur” (ROSA). Daarvoor hebben ze een ketenfunctiemodel.

Hoe helpt dit mij?

  • Door bij tekenen en modelleren niet het wiel uit te vinden en te controleren of ik compleet ben.
  • Complexiteit te verminderen. Natuurlijk een algemeen doel van architectuur.

Schonen van systemen; is dat nodig en kan het eigenlijk wel? #samboict

Bas Kruiswijk praat ons bij over het bewaren van gegevens en de problematiek er omheen. In een eerder stadium is er een Hoe?Zo! boekje geschreven over Documentmanagement. Als je het simpel maakt (of de vraag stelt “Wat moet ik?”) dan heb je de volgende aanknopingspunten:

  • De archiefwet.
  • Het Basis Selectie Document.
  • De wet op de bescherming persoonsgegevens. Dit betreft alle gegevens die zijn te herleiden tot een persoon. Deze moet je vernietigen als ze niet meer nodig zijn. Langer bewaren moet dus gebonden zijn aan een specifiek doel. Een ongeschreven regel is dat het studentdossier 2 jaar bewaard kan worden, nadat de student is uitgeschreven.

Overigens ben en blijf je als school zelf verantwoordelijk, ook als je systeem bij een leverancier staat. Deze is in dit kader slechts ‘bewerker’.

Bas onderscheidt wel twee terreinen waarop dit alles speelt: documenten (papier, pdf, doc etc) en gegevens zoals deze in databases zit van systemen. Ook voor die laatste gelden dezelfde regels. Terwijl er technisch nog geen systeem is dat het verwijderen van records echt goed ondersteunt. Normaliter groeien je databases van kernsystemen alleen maar. En plompverloren verwijderen breekt dan van alles. In de werkgroep zoekt men naar oplossingsrichtingen hiervoor.

Ik vroeg me zelf zo ineens af:

  • Als je leven-lang-leren wilt ondersteunen, mag je dan langer bewaren? In principe niet dus. Het enige is een minimale set gegevens voor alumni doeleinden.
  • Als je in de keten dossiers overdraagt, met toestemming van ouder/student, wat doe je dan met gegevens die niet relevant zijn voor je eigen doelen? Moet je die selectief verwijderen?
  • Als je foto’s hebt die tot een individu te herleiden zijn, moet je die dan weggooien na 2 jaar? Wat doe je met je foto-archief? Dat weet nog niemand. 😉

Heeft de informatiemanager nog toekomst? Keynote op #samboict

Rob Poels verzorgt een keynote op de 31ste saMBO-ICT conferentie. Hij neemt ons mee in een verkenning voor deze prikkelende vraag. Hij vraagt of IM klaar is want: de infrastructuur is modern, BYO is mogelijk, de bedrijfsvoering is op orde etc. Maar hoe zit het dan met de innovatie in het primaire proces? Hoe verleid je docenten om mee te denken over de mogelijkheden? Hoe krijg je iets voor elkaar? Vaak hebben informatiemanagers geen macht, mensen of middelen. Althans niet rechtstreeks lijkt me.

Hij haalt ook even de bekende veranderkleuren aan. Verander je door te:

  • Plannen? (Blauw)
  • Leren? (Groen)
  • Beïnvloeden? (Groen)
  • Motiveren? (Rood)
  • Inspireren? (Wit)

Van oudsher zijn informatiemanagers geneigd de blauwe manier te kiezen, met een vleugje groen. Er zijn ook interventies die er NIET toe doen. Althans die je invloed niet echt beïnvloeden:

  • IT Awareness bijeenkomsten organiseren.
  • Interne SLA’s afsluiten.
  • Verbeteren communicatie rond IT projecten. Communicatie is wel de sleutel, maar laat niet een externe dat als project doen.
  • De positie van IM.

Interventies die er WEL toe doen:

  • Ontwikkel een visie.
  • Vergroot het vertrouwen. Hoe? Door de continuïteit te borgen. Mensen vertrouwen innovatie niet als de basis al niet eens stabiel is. En lever projecten op tijd op en binnen budget. Zorg daarnaast voor transparantie.
  • Verbeter de performance van ICT discipline. Als 70% van het IT budget op gaat aan onderhoud in plaats van vernieuwing dan heb je geen capaciteit voor verandering.
  • Investeer in mensen en sociale processen. De bestuurder denkt eerst “Vertrouw ik het?” en “Begrijp ik het?”. Terwijl de IT manager denkt “Kan ik het leveren?” en ”Is het goed voor de business’?

Samenvattend naar de nieuwe rol van informatiemanager: diagnosticeer, kies een veranderstrategie in een andere kleur dan je gewend bent, maak een interventieplan en voer deze uit. Begin daarna overnieuw.

Studentportaal en Onderwijscatalogus met Office 365 #samboict

Frans Noordman en Bert Klop van het ID-College vertellen over hun Office365 gebruik voor deelnemers.

Frans opent met de doelen: een student inzicht geven in zijn leertraject, keuzes laten maken binnen zijn studie en digitale ondersteuning bieden. Tegelijk liepen er al ontwikkelingen op intranet, een samenwerkingsomgeving, een studentportaal (Office365) en de ‘Onderwijscatalogus’. Deze laatste hebben ze op een eigen omgeving, met SharePoint 2010.

Ik was erg nieuwsgierig hoe ze dat gebouwd hebben en wat de samenhang is met hun andere kernsystemen.

Functioneel gezien ontwikkelen, beheren en ontsluiten ze informatie over domeinen, opleidingsgroepen, crebotrajecten, leereenheden en onderwijsproducten. De contentcatalogus staat er los van. De student kan zijn keuzes maken en het traject inzien. De opleidingontwerper kan trajecten aanmaken en aanbieden ter vaststelling.

Wat mij opviel:

  • Ze hebben eigenlijk meerdere separate omgevingen. Dat lijkt me beheersmatig onhandig. Het geeft je wel de mogelijkheid specifieke functionaliteiten aan te wenden, die de cloud niet heeft. Moet je willen, maar ik snap wel dat het historisch zo groeit.
  • Technisch is de ‘repository’ maatwerk op SharePoint 2010. Maatwerk kent voordelen maar vergt ook lange termijn commitment van een school. ik bespeur geen echte integratie met bijvoorbeeld EduArte.

Het studentenportaal ontsluit met Office 365 veel algemene informatie, links naar roosters en mededelingen. Een soort “studenten-intranet”. Daarnaast worden de omgevingen gebruikt voor het ontsluiten van lesmateriaal, opdrachten en bronnen.