Category Archives: Conferentie

Wat is er nodig om onderwijslogistiek goed in te regelen: lessen uit het HBO

De tweede lezing tijdens de opening van het Congres Onderwijslogistiek en CGO werd gegeven door Peter van ‘t Riet (Lector ICT en Onderwijsinnovatie).

Peter vertelt eerst wat het lectoraat is. Overigens besef ik nu pas dat het goed is om een lectoraat hierover te hebben! Wellicht iets meer bekendheid ermee binnen MBO zou niet verkeerd zijn? Peter vertrekt vanuit de historie van HBO, die veel overeenkomst vertoont met MBO. Fusies, concentratie, terugtredende overheid, informatisering, de buitenwereld die de school inkomt, emancipatie van het individu, aandacht voor innovatie, meer open bedrijfscultuur.

Waar het hier om gaat: er is onderzoek gedaan naar planning en roostering. De complexiteit hiervan wordt geïllustreerd door het begrippenkader: periodenplanning, onderwijsplanning, tentamenplanning, studentenplanning, financiële planning, ruimteplanning, stageplanning etc.! Het eigenlijke rooster rolt er pas uit als alle andere planningen eerst gelopen zijn! Al deze processen kunnen zich voordoen op alle niveau’s in de organisatie.

Conclusies uit het onderzoek van Peter: Het management stuurt onvoldoende op integrale procesketen van planning en roostering, onvoldoende op de personele kwaliteiten en roostergedrag van docenten. De procesinrichting is rommelig. De plaatjes die Peter laat zien, lijken op een verfspatarchitectuuri.p.v. Mondriaan. Een kleine greep uit het onderzoeksrapport:

“De situatie m.b.t. de informatiehuishouding van de hogescholen rond planning en roostering is ronduit zorgelijk. De efficiency en effectiviteit van centrale informatiesystemen zoals het onderwijsinformatiesysteem en het roosterpakket worden sterk verminderd door de autonomie die onderwijsafdelingen hebben bij het inrichten van hun eigen procesorganisatie. De eilandcultuur waarin onderwijsprogramma?s per opleiding ontwikkeld en beheerd worden zonder elementaire vormen van standaardisatie is bij alle hogescholen nog in sterke mate aanwezig.”

Tip van Peter, volg de volgende stappen:

Maak een architectuurplaat van de bestaande situatie.
Maak daarna een referentiearchitectuur van waar je op uit wilt komen.
Maak een migratieplan!

Mijn indruk: de overeenkomsten tussen HBO en MBO zijn groot, op het gebied van onderwijslogistiek. Dat maakt het onderzoek, alhoewel onder HBO instellingen, ook nuttig voor MBO. Het rapport is hier te vinden.

CGO; de samenhang der dingen

Ik ben vandaag bij ROC van Amsterdam bij de conferentie “Onderwijslogistiek en CGO“. De opening werd gedaan door Jan-Pieter Janssen van AOC Citaverde College.

Jan-Pieter schetst openhartig zijn organisatie waarin een grote geografische spreiding een rol speelt en vervolgens het ‘onderwijsproductieproces’. Men onderzoek gedaan naar standaardisering. Het proces ging ongeveer alsvolgt:

De samenhang der dingen: Door een lijst te maken van applicaties en bijbehorende functionaliteiten werd gepoogd een ‘landschap’ te tekenen dat het verband aantoonde tussen de onderdelen. Al mindmappend werden zo alle onderwijsactiviteiten in verband gebracht met applicaties. Uiteindelijk heeft dit geleid tot een keuzeproces waarin Fronter aangeschaft werd.
De transparantie der dingen: Met behulp van een portal wordt alles ontsloten.
De gelaagdheid der dingen: Vanuit een basisscherm kan op onderdelen steeds meer functionaliteit ter beschikking komen. Dit kan geleidelijk.
De onzekerheid der dingen: alles blijft veranderen, de menselijke factor speelt een rol (soms wordt iets voor een kwart gebruikt en stopt het weer), de technische match is uitdagend.

Markt van Leveranciers 17 november

Het BVE Platform organiseert weer een markt van leveranciers en ik neem het berichtje even letterlijk over:

De volgende Markt van Leveranciers die het BVE-Platform organiseert staat gepland op 17 november 2009. Uiteraard doen we ook dit onder de vlag van SAMBO~ICT. Het is de bedoeling om de verschillende markten dit jaar te combineren, dus niet te kiezen voor alleen kernregistratie of presentieregistratie, maar breder: kernregistratie, onderwijslogistiek, begeleiding en presentieregistratie.
De plannen hiervoor zijn nog niet geheel uitgekristalliseerd. We melden u de datum vast, zodat u de dag in uw agenda kunt reserveren. – BVE-Bericht juli 2009

CVI Conferentie: De leefwereld van de leerling

Vanochtend via de post binnen gekomen, dus direct gekeken. Prik de datum alvast maar in je agenda voor 14 en 15 april 2010, in Veldhoven. Thema voor de CVI Conferentie is “De leefwereld van de leerling”. De conferentie-blog is hier te vinden, maar nu op moment van schrijven, nog niet in de lucht.

Ik wens Wilfred Rubens veel succes met het voorzitterschap van de programmacommissie!

Tag voorstel: #cvi10

Invoering Participatie module bij AOC Friesland

Op de gebruikersdag EduArte werd door Gerus Cornelissen (AOC Friesland) kort geschetst hoe bij hen de invoering van het aan/afwezigheidregistratiesysteem verloopt. Enkele impressies:

Ze hebben voor elke locatie een week de tijd genomen om te testen. Mijn indruk van de ervaringen is dat je dan niet alleen het systeem test, maar ook de organisatie die het gebruikt … en dat is zeker zo belangrijk.
De administratieve last wordt wisselend belegd: in sommige lokalen bevinden zich pc’s en voert de docent zelf in, elders worden briefjes verzameld en door één persoon verwerkt.
De koppeling naar het rooster is een handmatige: csv bestanden uit Untis worden geïmporteerd in EduArte. Dit wordt door roosteraars zo vaak als nodig is gedaan en wordt niet als lastig ervaren.
Niet alleen de planning, maar ook de realisatie van het rooster komt in EduArte terecht, doordat na roosterwijzigingen (ook achteraf) de import opnieuw wordt uitgevoerd.
De ‘waardering’ van afwezigheid hangt sterk af van de specifieke schoolafspraken. Een instelling moet dus wel helder definiëren wat men verstaat onder ‘ongeoorloofd’ etc.

Eduarte gebruikersdag

Ik was vandaag bij de gebruikersdag EduArte, dat door het BVE-platform georganiseerd wordt.

Als eerste een presentatie van de nieuwe release (EduArte 1.13):

De kleurstelling en opmaak is rustiger, met nieuwe blauwtinten.
Een aantal menu-items zijn nu gegroepeerd onder tabbladen.
Het dialoogvenster “kolomkiezer” is vernieuwd: gewenste gegevens zijn er makkelijk bij te slepen.
Bij foutieve invoer van gegevens komen op die plek waarschuwingen in beeld.
Kan al langer, maar weten weinigen: met allerlei sneltoetsen zijn handelingen uit te voeren waarvoor niet gemuisd hoeft te worden.
Aan bepaalde mutaties kunnen templates gekoppeld worden: deze zorgen automatisch voor trajecten die voor specifieke deelnemers doorlopen moeten worden.
Naast IE 7.0 wordt ook 8.0 ondersteunt. In de SLA’s overigens 6.0 ook nog…

Overigens zal in de toekomst niet vaak een ingrijpende wijziging in interface plaatsvinden. Anders is het maken van handleidingen etc voor iedereen te bewerkelijk. Daarnaast wordt er in dit ontwikkelstadium nog niet gekeken naar optimaliseren voor browsen op mobiele toestellen.

De uitlevering van de kernregistratie-module is met 1 a 2 maanden uitgesteld. De leverancier geeft aan dat er alsnog bepaalde ‘groepsfunctionaliteit’ in gebouwd moet worden, die extra tijd vergt. Het individuele karakter wordt daarmee ietwat verlaten.

Stand van zaken Kernregistratie

Omdat nOISe bedrijfskritisch is (het vormt de basisregistratie voor je bekostiging), is het vervangen ervan door de kernregistratie EduArte cruciaal. Om minder risico te lopen moet deze overgang, inclusief modules er om heen, soepel verlopen. Financieel denkt men erover om met een vast bedrag beide applicaties naast elkaar te laten bestaan bij de instellingen. Zodat je niet 2 jaar met dubbele lasten zit èn je eigen geschikte moment kunt kiezen. Dat is het premature idee althans.
1 Juni wordt er gestart met 2 proeftuinen.
Binnenkort wordt gestart met de module ‘Resultatenbeheer’. Dus de nieuwe module, die niet aan nOISe gekoppeld is.
Een aparte module “Facturering” gaat ontwikkeld worden.

Begeleidingsstructuur

De derde workshop van vandaag ging over de begeleidingsstructuur van onze instelling. Het onderwerp is “hot” gezien het VSV-convenant dat we hebben ondertekend. Voor het voorkomen van VSV gebruiken we het moto de “Aanval op de Uitval”.

De uitgangspunten voor de begeleidings-structuur waren: Veranderende samenleving, student en opleiding. Soms raken studenten daarin het zicht op de schoolloopbaan kwijt.

Het eerste in de structuur, naast de student zelf, staat zijn coach. Daaromheen hangen dan weer coördinatoren begeleiding, zorgteams en trajectbegeleiders. (zie dia 4 van onderstaande slides) Kortom: uit de structuur en werking ervan wordt komt veel zorg tot uiting. Als organisatie zoeken we wel naar balans: “een onderwijsinstelling is geen zorginstelling”. De vragen van studenten en bijbehorende “rugzakken”, worden wel complexer.

Wat doen de studentenzorgteams?

Individuele gesprekken
Trainingen: Assertiviteit, communiceren en faalangst.
Verwijzingen naar schoolmaatschappelijk werk en schoolpsycholoog.
Begeleiden bij calamiteiten (aan de hand van protocollen).

De grootste problemen die belemmerend werken voor iemands studie zijn problemen thuis of in de BPV. Plaatsen waar extra blijkt dat ze verantwoording moeten nemen voor eigen gedrag. Ook worden er steeds meer studenten gesignaleerd met extreme problemen uit het verleden. Iets kunnen betekenen voor zo’n student is wel heel voldoening gevend. Soms komen studenten ook uit zichzelf, omdat ze merken dat ze hun problemen daarna met groter vertrouwen te lijf gaan.

In de structuur geeft het zogenaamde “PlusPunt” ondersteuning bij Nederlands, bij studievaardigheden (vooral patronen in houding), rekenvaardigheden en dyslexie. Trend: sinds CGO komen studenten daar eerder. Waar het pluspunt vroeger nog wel eens ruimte had in het begin van het jaar, zit het nu als snel vol. Een andere manier om de balans hier in de gaten te houden: “Als er structureel iets aan de hand is, dan mist het team iets in het reguliere aanbod”.

Hieronder de presentatie:

Begeleidingsstructuur

View more presentations from Joel Bruijn.

Kwaliteitskwartet

Onze interne dienst Kwaliteitszorg werkt voor alle onderdelen van onderwijsgroeptilburg. Ik bezocht een workshop waarin zij toonden hoe ze werken en met welke onderwerpen zij zich bezig houden:

Metingen verrichten en onderzoeken (bijvoorbeeld deelnemertevredenheid)
Geven van advies n.a.v. resultaten en concrete actieplannen.
Interne audits en externe toezicht begeleiden.

Waar lopen medewerkers kwaliteitszorg zoal tegenaan?

Docenten die “onderzoeksmoe” zijn.
Medewerkers die in eerste instantie reserves hebben. Want: studenten inhoudelijk op competentiegericht onderwijs laten reageren, dat lijkt heel beangstigend. Of onderzoek naar organisatorische kwesties, dat legt soms pijnpunten bloot, omdat het iets evalueert waar docenten met hart en ziel bij betrokken zijn. Je school wordt binnenstebuiten gekeert. Toch levert het waardevolle, genuanceerde informatie op, is de ervaring van alle betrokkenen.

De werkvorm van de workshop was een kwartet-spel. Behalve ludiek, erg leerzaam voor iemand die beperkt op de hoogte is van kwaliteitszorg. Kreten die erbij horen: Deelnemerraadpleging, TAP’s, ROC-spiegel, OER-monitor, KCE, JOB/ODIN, MBO kaart, interne audit, inspectie, accountants.

Wat uit het kwartet ook naar voren kwam is de communicatie na een audit: als je meewerkt aan een onderzoek dan wil je de resultaten ook zien, vervolgens zou je dit vooral willen gebruiken om weer verbeteringen aan te brengen. Teams bemerken dus dat interne audits (Check en Act) heel waardevol zijn, maar nog waardevoller als er vervolgtrajecten komen (Act en Do). Het onderzoek wordt als het ware “teruggelegd in het team”.

Samenwebdebaas – Web2.0 project bij de school voor onderwijsassistenten

Samenwebdebaas was een kennisnet project wat door Moniek Verhaaren en Jos Titulaer gedaan is op de school voor onderwijsassistenten. In het project heeft men geëxperimenteerd met de volgende tools:

Weblogs werden gebruikt voor BPV verslagen en het plaatsen van opdrachten. Ook moesten studenten op elkaar reageren.
Opdrachten voor Nederlands werden door studenten gemaakt in Google Docs.
Mindmeister werd gebruikt om samenvattingen te maken van bepaalde hoofdstukken uit boeken. Dit hielp om gedachten te ordenen en kennis te verwerken tijdens het “doorspitten van boeken”.

Enkele ervaringen:

De doelen van de projecten van kennisnet kwamen overeen met de doelen die het team had.
Het web2.0 karakter werd van begin af ingebouwd door bijvoorbeeld het projectplan in Google Docs te schrijven met meerdere personen. Zodoende werd al vroeg ervaring opgedaan met het gebruik van tools.
Het niet hoeven installeren van software werd als positief ervaren. Een groot verschil met “vroeger”, alles is online te vinden en direct te gebruiken.
Toegankelijkheid voor niet-medewerkers (op bijvoorbeed BPV plekken) was een pluspunt.
Het gebonden zijn aan een ruimte met computers is beperkend. Draadloos internet dat ad-hoc beschikbaar is zou alles veel flexibeler maken. Dan zou piekbelasting van open leercentra ook verleden tijd zijn.
Studenten konden in blogs en docs zelf aangeven wie wat mag zien of toevoegen.
Het laag wellicht aan de doelgroep (onderwijsassistenten 😉 ), maar gebruik moest gewoon verplicht worden. Anders vielen studenten snel terug op Word.
Integreren in het onderwijsproces blijft nodig, anders wordt het een verzameling “losse tools” die wel leuk zijn.

Het project-blog is hier te vinden.

Parade

De parade is een 2-jaarlijkse dag voor medewerkers van de Onderwijsgroeptilburg. Deze voert 3 merken: ROCTilburg, MBCTilburg en de Bedrijfsgroepen. De bedoeling is elkaar te inspireren en ervaringen uit te wisselen. Het thema is “Trots”. We zijn zo te zien met 2 twitteraars, die #parade09 gebruiken als tag, wordt dus wel een beetje een incrowd feestje op twitter.

De voorzitter van CVB, Vincent Braam opent met dingen waar je trots mee associeert.

Trots op:

op de rol die we hebben bij het opleiden tot burgers.
het betekent excellent zijn en streven excellentie.
het betekent niet arrogantie, niet blind zijn voor de werkelijkheid.
de andere kant van trots is schaamte en soms hebben we dat allemaal wel als we moeilijkheden waarnemen in het onderwijs van vandaag. ook daar kun je eerlijk over zijn.

Deze parade vindt plaats tijdens een stevige storm: niet alleen omdat onderwijs onderhevig is aan krtiek, maar vooral economisch. Een storm die alle kanten van de maatschappij raakt. Een storm waarin we ons op ambities moeten bezinnen. Toch deze dag om trots te zijn, juist nu. – Vincent Braam

Ruud Vreeman, burgemeester van Tilburg vervolgt de plenaire sessie:

De stad Tilburg komt op allerlei lijstjes steeds meer voor als “gemiddelde stad”. Toch vermeld hij als uitschieters:

Samenwerking
Chauvinisme
Ondernemerschap
Cultureel aanbod

Thema’s die hier spelen in de regio:

Hoe ontwikkel je talent en hoe behoud je die? Voor het sociale karakter van de stad is dit cruciaal. Steden concurerren namelijk om talent.
Innovatie
Verbinding: tussen de buurten en sociale groepen. Vraag daarbij: Hoe bevorder je cohesie? Hierbij kan onderwijs een rol spelen.
Onderscheidend zijn.

De rest van het programma bestaat uit workshops waar ik los verslag van doe.