In 3 kwartier neemt Jan van Zijl ons mee over mbo2025. Hij stelt dat we erg goed beroepsonderwijs hebben.
Jan stoort zich duidelijk aan een aantal zaken en ziet trends:
- Onverantwoorde uitspraken over de arbeidsmarkt: Er komt echt geen enkele voorspelling uit over wat er WEL nodig is over 5 jaar. Doorgaans zitten deze uitspraken er volledig naast.
- Belangrijk is voorspellen wat er NIET meer nodig is en verdwijnt. Er zijn een aantal beroepen die verdwijnen, zoals in de administratieve sector. Maar altijd onderschatten we wat er voor terugkomt aan beroepen. Technologische vernieuwing levert uiteindelijk meer banen op.
- Wel voorspelbaar is de veranderende arbeidsrelatie. De frequentie waarin we van baan veranderen, de verhouding tot je werkgever etc. is al een tijd aan het verschuiven. Wellicht zijn we in de toekomst een tijdje ZZP-er, hebben een tijdje geen werk om vervolgens weer een vast dienstverband te hebben.
- Ook voorspelbaar: Als je nooit van baan verandert, dan verandert je beroep zelf wellicht 5x tot aan je pensioen.
- Jan stoort zich aan de knip die we op jonge leeftijd afdwingen: op 12 jaar laten kiezen voor niveau en terecht komen in ‘categorale scholen’.
Er was ruimte voor vragen uit de zaal:
- Kunnen keuzedelen wel in BBL?: als keuzedelen de BBL zelf onder druk zetten, dan kunnen we ons dat niet veroorloven. We wilden keuzedelen zelf, maar voor BBL moeten we daar apart aandacht aan geven.
- Is het interessant voor studenten om in plaats van stapelen een tweede MBO opleiding te doen? Dit botst met ‘maximale verblijfsduur’. Het kan echter in gevallen nodig zijn. Het voorbeeld dat genoemd wordt, is alle aanwas voor de opleidingen in de kinderopvang. Die vervolgens geen baan konden vinden.
- Hoe begeleidt je studenten om met veranderingen om te gaan, als we dat zelf niet kunnen? De school is gelukkig niet de enige plek waar ze dit leren. Het zou goed zijn als onderwijsprogramma’s hier op inspelen. Een beetje zoals Competentiegericht Onderwijs dit beoogde. Aldus Jan.
- Ligt de nadruk niet teveel op kwalificaties? Van beroepsprofiel, naar kwalificatiedossier, naar onderwijsprogramma, naar examenprogramma … zit 8 jaar. Dat kunnen we ons niet meer veroorloven.
- Hoe maak je het MBO populair? Jan beschouwt het als een persoonlijke nederlaag dat dit niet verbetert is. Het komt door opwaartse druk, verhalen in de media en termen als ‘leerfabrieken’.
