Hoe krijg je het gebruiken, maken en delen van Open Leermaterialen in je organisatie van de grond? 

Ik ben vandaag online te gast bij RijnIJssel voor de 45ste MBO Digitaal Conferentie (voorheen saMBO-ICT). Op vrijdag vertellen in Workshopronde 2 Pascal Coole en Erik Meuwsen over hun ervaringen bij ROC van Amsterdam en Flevoland.

De context buiten Nederland is de beweging van Open Educational Resources en de motivatie om onderwijsmateriaal voor iedereen beschikbaar te stellen. Kansengelijkheid, duurzaamheid, inclusieve toegankelijkheid, recht doen aan verschillen zijn allemaal hogere doelen die OER dient.

Wanneer is open echt open? Het gaat er dan niet alleen om dat het openbaar toegankelijk is. Zelf mogen/kunnen opslaan, hergebruiken, aanpassen, herschikken en doordelen maakt het echt open.

Deze ‘open kasten’ mentaliteit vergt stimulans. Medewerkers zitten soms op hun materiaal, vinden het spannend om te delen of ROC’s zien het als weggeven aan een concurrent. Alhoewel dat laatste steeds minder voor komt.

Wat me opvalt is dat het open delen van zelf ontwikkelt materiaal niet zomaar even verwacht wordt van elke docent. Ze hebben een “Team Content Creation” om het stimuleren en faciliteren. Docenten ontzorgen is wel een uitdaging. Degene die willen, trainen ze ook om zelf materiaal te ontwikkelen.

Ik vroeg me wel af of het rendabel te maken is, in die zin dat lesmateriaal maken arbeidsintensief is en een kruisbestuiving van onderwijskundigen, ontwerpers, redacteurs en vormgevers vergt. Voor niche opleidingen of vakken met een beperkt aantal studenten lijkt me dit een uitdaging. Pascal benadrukt ook de samenwerking op meso-niveau (beroepsopleidingen bijvoorbeeld) en macro-niveau met landelijke partijen. Zo kan het zijn dat leerbedrijven bijspringen aangezien zij een belang hebben bij goed opgeleide studenten, ook al is het aantal soms klein.

Ik juich dit initiatief echt toe, wel hoop ik dat voor andere instellingen de bestuurlijke commitment concretiseert naar tijd/geld. Anders geldt de 90-9-1 regel: 90% gebruikt alleen materiaal, 9% draagt bij aan bestaand materiaal en 1% maakt actief nieuw materiaal zeg maar. Geen wetenschappelijk onderbouwde verdeling hoor, maar wel de ervaring van jarenlang in community samenwerken.

Overigens tonen Pascal en Erik hoe belangrijk community vorming is door dit enthousiast en stimulerend over te brengen!