BlockChain: duiding van de hype

De presentatie die ik mocht verzorgen op de 36ste saMBO-ICT conferentie zou ik nog toelichten. Hieronder daarom deel 1.

Gelukkig hoeven we niet zelf na te denken of iets een hype wordt, is of was. Daar helpt Gartner ons bij met de bekende hype-cycle. In Nederland vaak door Kennisnet vertaalt naar onze lokale situatie. Voor het onderwijs is het origineel hier te vinden. BlockChain toepassen binnen onderwijs zit duidelijk nog in de aanloopfase van overspannen verwachting. Hieronder is die van vorig jaar afgebeeld, het meest linkse fenomeen dus. Dit jaar is het wel verder ‘on the rise’. Voor het gemak ga ik er vanuit dat de methodiek van Gartner zinvol is.

Gartner 2016 Hype-Cycle-Education.jpg

Overigens, ondanks onderstaande relativeringen ga ik onverdroten verder met de mogelijkheden van BlockChain onderzoeken! 😉

Welke conclusies kunnen we hier uit trekken en wat kunnen we voorspellen? 

  • Het aantal problemen waarvoor deze technologie een verwachte oplossing gaat bieden is hoog. Zowel de breedte als de diepte van de toepassing wordt overschat. Een voorbeeld is dat het ‘klimaat-problemen’ gaat oplossen, terwijl het vooralsnog er alleen maar aan bijdraagt.
    Voorspelling: in 2018 en 2019 krijgen we heftige discussies welke toepassing realistisch is of niet en welke we principieel niet moeten willen of wel. 
  • In de fase ‘Innovation Trigger’ worden technische problemen vaak als enige hobbel gezien. Menselijke gewoontes, culturen of weerstand worden voor het gemak genegeerd. Deze komen in het ‘dal van desillusie’ des te sterker terug.
    Voorspelling: Organisaties die verder ontwikkelt zijn in veranderkunde zullen sneller rendement hebben van dit fenomeen.
  • Komende jaren gaan er specifieke ‘BlockChain’ leveranciers komen, die systemen bieden met functionaliteit die nu al gewoon is, maar ‘veel innovatiever’ zijn want ze zijn ‘op de BlockChain’. Daarnaast gaan bestaande platformen ‘BlockChain-enabled’ of ‘BlockChain-ready’ worden.
    Voorspelling: in 2018 en 2019 zullen tijdens inkooptrajecten of aanbestedingen de eerste Programma’s van Eisen verschijnen met Blockchain wensen of zelfs knock-out-criteria. In eerste instantie met veel vragen en nota’s van inlichtingen, omdat de inkopende organisatie ook niet precies weet wat ze bedoelen. In 2021 worden voorheen 10 eisen nu ingedikt tot 1 of 2, aangezien BlockChain meer een ‘commodity’ wordt.
  • In het dal van desillusie worden technische, ethische, morele en culturele gevolgen uitgebreid toegelicht. Deze voedt verdere teleurstelling.
    Voorspelling: In 2019 zijn er op de saMBO-ICT conferentie sessies met als centrale boodschap: “BlockChain brengt ons toch niet wat we dachten …”
  • Op dit moment noemen consultants zichzelf vrij makkelijk ‘BlockChain expert’. Pas in de Slope-of-Enlightenment zal expertise zo gemeengoed zijn dat het of niet meer speciaal is of geen onzin meer. Tot dan: blijf kritisch.
  • De hoeveelheid durfkapitaal dat in startende bedrijven gestoken wordt is ontzettend hoog. De verwachting is dat slechts een klein percentage van deze bedrijven overblijft. Beter mijden of afwachten lijkt me als onderwijsinstelling. Mocht je trouwens met bestaande technologie-partners een goeie relatie hebben, dan zouden kleine pilots minder risicovol zijn.

Ik mag er natuurlijk compleet naast zitten. Daarnaast zou het fijn zijn als niet alle fases van de hype-cycle ‘verplicht’ zijn (leestip voor mensen die ook de hype van de hype-cycle willen doorbreken en alle nadelige gevolgen van dien).