Tag Archives: samboict

Ict laten werken voor het onderwijs – Keynote #samboict

Ik ben vandaag op de 31ste saMBO-ICT conferentie in Heerhugowaard bij het Horizon College. De eerste keynote is van Toine Maes en Alfons ten Brummelhuis. Toine opent met de loftrompet over 5 jaar saMBO-ICT. Persoonlijk vind ik dat terecht, omdat je door de jaren heen merkt hoe waardevol het netwerk voor en door MBO’s is. Het heeft mij in ieder geval enorm geholpen.

Vervolgens schetst hij een stukje internet geschiedenis. Van winkels naar webshops (BOL), van albums naar songs (iTunes), van media naar social media, van bezit naar toegang (Spotify), van vast naar mobiel, van creatie naar co-creatie. van onbenutte naar benutte capaciteit (airbnb, uber), van geld naar informatie. Bij deze laatste mis ik alleen BitCoin/BlockChain. 😉

Hij zoekt in dit alles de balans tussen vraagsturing, massa en samenwerking. Hij pleit voor het kantelen van “U mag kopen onder mijn voorwaarden” naar “U mag leveren onder mijn voorwaarden.” Wie schrijft de leveringsvoorwaarden van je ingekochte diensten vraagt hij. Klinkt als Vendor Relationship Mangement volgens mij en de ideeën die Doc Searls hierover heeft.

Alfons hangt zijn keynote op aan een aantal woordparen die gelijk op moeten gaan. Die van “Praktijk” versus “Idee” bijvoorbeeld.

ICT gebruikt vaak dezelfde woorden als in sprookjes. Maar elk sprookje heeft een les … ICT toepassingen leveren dagelijks heel veel nieuwe ideeën, maar de praktijk is weerbarstiger. De schakel hiertussen is ‘bewijskracht’. Geen voorschrijvend bewijs, maar de ervaring die ons wijzer maakt en keuzes helpt maken. Uit de kindertijd van ICT hebben we geleerd dat de aanwezigheid van infrastructuur op zich niet voldoende is voor tevredenheid. Meer ICT is niet hetzelfde als beter onderwijs. Je moet dus inzicht hebben in de opbrengsten van ICT. Praktisch gezien kun je op weg geholpen worden door de 4W publicaties. Alfons illustreert aan de hand van onderzoeksresultaten dat je heel precies moet kunnen kijken in welke context je welke vormen van ICT toepast.

Alfons spreekt bevlogen en met aandrang: Maak gebruik van alle onderzoeksresultaten en de inzichten daar uit!

Gedifferentieerd applicatielandschap en informatiemanagement

Op de 30ste saMBO-ICT Conferentie vertellen Peter Cornet en Henri Roosdorp van ROC Mondriaan over hun applicatielandschap. Henri praat in het begin vooral over de ondersteuning van digitaal leren. Daar hebben ze verschillende werkvormen voor:

  • Kenniscafé en Just in Time: als iemand met een vraag zit dan kan hij altijd iemand bellen die desnoods langskomt.
  • Coaching en opleiding tot coaching
  • Themagroepen: kleine groepen van 4 tot 6 personen die zich op één thema verder willen bekwamen onder begeleiding.
  • Instructieworkshops

De begeleiding van digitaal leren lijkt redelijk kostbaar zo, maar Henri verwacht dat het rendement hoger is. Je spreekt mensen aan op hun eigen enthousiasme en motivatie. Vaak werkt dat beter dan verplichte cursus.

Wat ik sterk aan het verhaal vond is hoe ze hun visualisatie van het applicatielandschap gebruiken om ondersteuning in te richten en keuzes in ontwikkeling te maken. De presentatie zelf volgt binnenkort.

Verbetersleutels voor informatiemanagement #samboict

Henk Kuiper en Theo van Osse vertellen op de 30ste saMBO-ICT Conferentie over informatiemanagement op het Friesland College. Henk vertelt over een aantal veranderingen bij hun organisatie (“centraal, decentraal waar kan” en “organiseren aan de voorkant i.p.v. repareren aan de achterkant”). De verbetersleutels zoals hij die ziet op een rij:

  • Eigenaarschap van proces en informatie: Gebruik procesplaten en leg de verantwoordelijkheid vast. Orden de informatievoorziening vervolgens op bijvoorbeeld type rapportage of volgens de jaarkalender.
  • Systemen stroomlijnen: haal dubbelingen uit overlegstructuren en overlap uit systemen.
  • Rapportages verbeteren: kijk naar noodzaak en gebruik van alle rapportages. Stem je rapportages af op wat je planning is, zodat ze de voortgang rapporteren.

Vervolgens pleit Henk voor zogenaamde ‘teamsites’: het geheel van informatie waarmee een team adequaat kan opereren waarbij ze interactief met informatie kunnen werken. De uitdaging zit er in om hiervoor wel een uniforme omgeving te creëren. Technisch bouwen ze het met Macaw. Alles bij elkaar een herkenbaar verhaal.

Keynote #saMBOICT door Paul Rullmann

Het MBO is aangesloten bij SURF. Mijn eigen onderwijsinstelling maakte al langer gebruik van diensten van Surf, maar nu zijn we als branche aangesloten bij de stichting zelf. Een goed initiatief waar ik erg blij mee ben. Gezien de expertise bundeling, innovaties en betrouwbare dienstverlening voor onderwijs en onderzoek. Aangesloten zijn 14 universiteiten, 42 hogescholen en nu ook het MBO. Als gezamenlijke inkoopcombinatie maak je je ook sterk ten opzichte van leveranciers. Als eindgebruiker merk je het bijvoorbeeld door overal te kunnen internetten met Eduroam.

Paul gaf vooral een overzicht van de diensten van Surf, hun missie en visie en wat de toegevoegde waarde voor onderwijs en onderzoek is. Daarbij stelt Surf zich op als “Hoeder van de Nederlandse e-infrastructuur”. De voordelen voor MBO op een rij:

  • Vergroten van de inkoopkracht
  • Inbesteden i.p.v. aanbesteden
  • Profiteren van kennis en ontwikkelkracht

De samenwerking is volgens Paul ook voordelig voor de HO/WO sector. “Het MBO is nu eenmaal daadkrachtiger, een academicus doet alles bedachtzamer en dus traag.” 😉

Herziening Kwalificatiestructuur – Processen en Systemen #samboict

Jan Bartling en Henk-Jan van Ginkel praten ons bij op de 30ste saMBO-ICT Conferentie. De uitdaging is om op tijd alles klaar te maken, aanpassingen in systemen te doen en administratieve processen te veranderen. Vòòrdat de wet actueel wordt. Eenvoudig uitgelegd gaat het om de volgende verandering:

Meer uitleg is hier te vinden. De nieuwe structuur kent een basis-, profiel- en keuzedeel. Deze nieuwe elementen hierin hebben allerlei gevolgen voor de administratieve en logistieke systemen. Er is daarom een Programma van Eisen opgesteld zodat leveranciers weten welke nieuwe functionaliteiten hun systemen moeten bieden.

Facet – Voortgang implementatie en webservices op #samboict

De ontwikkeling en implementatie van Facet loopt al een tijd. Nynke de Boer praat ons bij op de 30ste saMBO-ICT Conferentie. Geen sinecure om een systeem te maken waarin straks een paar miljoen keer paar jaar een examen digitaal wordt afgenomen. Waarbij vanzelfsprekend de eisen op het gebied van beveiliging en stabiliteit hoog zijn.

De huidige architectuur leunt daarom op twee principes: examens online en/of lokaal. Lokale servers voor Facet presteren soms beter, vooral als de content van een examen ‘zwaar’ is, met filmpjes bijvoorbeeld of als het aantal studenten dat tegelijk examen doet hoog is. De resultaten worden dan erna gesynchroniseerd met het ‘centrale’ Facet bij DUO.

De 3.0 versie die uit is kan:

  • Zowel online als offline afname
  • Examens zijn eenvoudiger in te plannen
  • Een oefenomgeving met terugkoppeling
  • Mogelijkheid van inzage zonder opgave
  • Mogelijkheid voor inzage door docent
  • Verhoogde gebruiksvriendelijkheid

Op de product-roadmap staat voor 4.0:

  • Webservices: bijvoorbeeld het importeren van afnamegroepen, het exporteren van resultaten en koppelen met logistieke gegevens. De eerste pilot hiervoor loopt met leveranciers zoals Nubiko, Xebic, Computron en Trajectplanner.
  • Automatische scoorbare vraagtypes
  • Opschalen met public cloud in plaats van DUO infrastructuur. Metrieken nu: maximaal 600 locaties, waarvan 350 tegelijk online zijn met per stuk 350 kandidaten. Dat is te beperkt. Opschalen naar publieke cloud mag echter juridisch niet zomaar met deze soort gegevens.
  • Overweging om af te stappen van de client en gebruik te maken van bootable images.
  • Onderzoek naar gebruik van tablets voor oefenen en afname

Keynote #saMBOICT door Sara Albone: Wat heb ik nodig van ICT?

Sara Albone (leraar van het jaar 2013) opent de 30ste saMBO-ICT Conferentie met het thema “Wat heb ik nodig van ICT?”

Sara vertelt het verhaal van haarzelf en haar leerlingen. Ze is bescheiden over haar titel als leraar van het jaar. Waar ze de nadruk op legt is hoe ze haar leerlingen benadert, voordat ze met ons de stap naar ICT maakt. De basis van haar aanpak begint met AMN Testen. Wat me opviel is hoeveel informatie ze daar uit haalt. Van een student krijg je een beeld over zijn persoonlijkheid en capaciteit. Dit kun je analyseren voor een individu, een klas of een opleiding. Voor haar onderwijscontext volgden daar de volgende doelen uit:

  • Overleg bevorderen
  • Samenwerken stimuleren
  • Faalangst verminderen
  • Enthousiasme bevorderen

Dus, is haar conclusie, ik verwacht van ICT dat het bijdraagt aan deze doelen. Haar ICT droom heeft ze ook op een rij, met een aantal ‘kwaliteitseisen’:

  • Betrouwbaarheid
  • Eenvoudigheid
  • Uitvoerbaar op smartphone
  • Zelf aan te passen
  • Ingebouwde beloningen
  • Monitoring
  • Stimuleren individuele leerprocessen en overleg in groepsverband.

Wat ik goed vond aan haar verhaal is hoe ze vertrekt vanuit de kenmerken van een student, de soort van begeleiding die er dan nodig is en daarna kritisch kijkt naar de ICT tooling.

Wat moet ik regelen in de cloud? #samboict

Arnoud Engelfriet sluit de 29ste saMBO-ICT Conferentie af. Ik ben blij hem eindelijk een keer live te horen, als fan van zijn blog.

Cloud is verschillende dingen volgens hem, maar eenvoudig gezegd is het eigenlijk een grote vorm van uitbesteding. Kan ik een stukje harde schijf bij je huren? Als het ware. Arnoud Engelfriet neemt ons mee in de stappen waar je aan moet denken:

  • Over huur heb je heel veel regels. Daarnaast is er sprake van een zekere onderhandeling. Bij cloud-diensten ontbreekt dit vaak. Je kunt akkoord gaan of niet. Vraag je af wat je hier van vindt.
  • Kun je bij de voorwaarden? Lees deze kritisch.
  • Is er een dienstovereenkomst? Probeer je verwachtingen hieraan te spiegelen. Wat wil je afspreken en waar wil je de ander op afrekenen?
  • Van wie is de data bij opslag in de cloud? In zijn algemeenheid is data van niemand. Juridisch gesproken kan er geen eigenaar zijn van iets dat geen fysieke zaak is. Je kunt dus niet op de wet terugvallen. Wat wel kan is goed nadenken over dit onderwerp en verwerken in je contracten.
  • Hoe zit het internationaal? Als je met persoonsgegevens wilt werken moet je kijken naar de WBP. In Europa wordt hier wel aan gesleuteld. Verder hoef je niet de hele tijd om toestemming te vragen, als het overdragen van gegevens nodig zijn in het kader van een bestaande overeenkomst. Alleen wordt dit ver opgerekt door bijvoorbeeld sociale netwerk platforms.
  • Ga je gegevens bewerken? Dan moet je een gegevensbewerkersovereenkomst hebben. Heb je of geef je inzage en wordt export van data ondersteund?
  • Zijn je gegevens adequaat beveiligd? Wat dat is, staat niet in de wet. Je moet zelf kunnen aangeven wat je adequaat vindt en waarom.
  • Als je als docent of leraar zelf acties onderneemt, door met studenten ergens op een site samen te werken met bijvoorbeeld foto’s (profielen-site), moet je oppassen. Dit soort acties doe je automatisch namens de school.
  • Als medewerkers schade aanbrengen kan een school deze dan verhalen, aangezien ze zelf aansprakelijk zijn? Alleen in grove nalatigheid. En wanneer het grof is moet je aantonen. Dat is geen harde definitie.
  • In het privacybeleid moet onder de nieuwe wet ‘duidelijke taal’ worden gebruikt.
  • Binnen het juridische is er op dit moment geen oplossing voor de situatie met onze gegevens in Amerikaanse cloud.

Ik vind Arnoud Engelfriet van @ictrecht inhoudelijk heel sterk. In eenvoudige taal en met droge kwinkslagen weet hij de vinger op, soms onoplosbare, plekken te leggen.

Informatieveiligheid in de steiger #samboict

In ronde 4 van de 29ste saMBO-ICT Conferentie zit ik bij een sessie van ROC Twente. André Wessels en Paul Tempelaar praten ons bij over hun traject van beleidskeuzes. verkenningen, risicoanalyses, nulmetingen en de implementatie van het informatieveiligheidsplan. Hierin is samengewerkt met directie (verantwoordelijk), de informatiemanager (regie), kwaliteitszorg, controllers en de facilitaire diensten.

Er zijn drie hoofdissues met informatieveiligheid:

  1. Beschikbaarheid: als er iets mis is, kun je niet werken omdat de informatie niet bereikbaar is.
  2. Integriteit: als er iets mis is, klopt de informatie niet meer.
  3. Vertrouwelijkheid: als er iets mis is, kennen anderen deze informatie.

Op deze hoofdissues hebben ze steeds een classificatie toegepast. Sommige informatie is gewoon vitaal, niet, zeer of uiterst vitaal. De gevolgen hiervan verschillen dan weer.

De hoofdoorzaken zijn in afnemende frequentie:

  • Onwetend handelen
  • Onvoldoende gedragen beleid
  • Falende techniek
  • Opzettelijk handelen

Mijn indruk is dat ze er in slaagden om tijdens een nul-meting de risico’s van verschillende veiligheidscategorieën te kwantificeren. Mede dankzij het classificeren va risico’s en gevolgen. Interessant vond ik ook hun achterliggende doelen en een meta-doel:

  • Een veiligheidscultuur voor informatie en bijgaande draagvlak onder betrokkenen.
  • Een continue en waar gewenst vertrouwelijke informatievoorziening.
  • Een organisatie waarin beide doelen nagestreefd, gecontroleerd, bediscussieerd en bijgesteld kunnen worden

Do’s and dont’s van informatiebeveiliging #samboict

In ronde 3 van de 29ste saMBO-ICT Conferentie zit ik bij een sessie door ROC Aventus. Fung Yee Poon is security-officer en change-manager. Ze vat het dilemma goed samen: Iedereen wil een veilige omgeving maar niemand wil er last van hebben. De maatregelen die ze troffen lagen gelukkig niet alleen op het technisch vlak. Ze hebben campagne gevoerd, voorlichting gegeven en aandacht gegeven aan communicatie.

Zaken waar ze tegenaan liepen:

  • Weinig bewustzijn op het gebied van beveiliging.
  • Onderschatten van de risico’s èn onderschatten van de impact van beveiligingsmaatregelen.
  • Informatiebeveiliging wordt niet meegenomen bij de zoektocht van een systeem.
  • Moeite met vertalen van wet- en regelgeving naar de techniek.

Wat ik knap of vasthoudend vind is dat ze ook voor eigen devices technisch afdwingen dat er een pincode op moet zitten, als je op hun infrastructuur wilt. Zodat applicaties niet open staan als je je tablet even uit het zicht hebt liggen.

Fung somt ook nog even de (extrinsieke) motivatie voor beveiliging op:

  • Wet- en regelgeving, accountancy en audits
  • Financiële schade
  • Imagoschade
  • Verwachtingen

Ik bedacht me wel ineens, wat zou nou de intrinsieke motivatie zijn voor veilig gedrag omtrent informatie? Bescherming van je klant, de student en/of zijn ouder? Hoe kun je je eigen onderwijs en begeleidingsproces goed doen (en dus veel informatie vergaren) en tegelijkertijd het belang van de student dienen? Overigens waardeer ik het wel als een instelling zich opent opstelt op dit soort kwetsbare en soms delicate onderwerpen. Zonder over eieren te lopen krijg je eigenlijk veel cultuuraspecten mee van onderwijsteams. Waarin onveilig gedrag een rol speelt.

Enkele do’s op een rij:

  • Formuleer een duidelijk beleid
  • Leg de verantwoording daar waar het hoort.
  • Laat je beleid adviserend zijn.